Euskal literatura/Hamarkada berria
Ugaritasuna eta pluraltasuna. Hamarkada horretan, eta sorkuntza arloari dagokionez, euskal literaturaren egoera zabala eta konplexua da. Hori dela eta, esan daiteke ugaritasuna eta pluraltasuna direla egoera honen funtsezko ezaugarriak. Agian, modernitate ondorengo ezaugarriak dira; baliteke hainbat euskal idazleren mundu konplexu eta plurala erakusteko gaitasuna besterik ez izatea.
Literaturaren ekosistemari buruzko datuak
[aldatu]
Instituzionalizazioak eta merkatua. Autonomia Araudia eta Euskal Hizkuntzaren Normalizaziorako Oinarrizko Legea onartu zirenetik, euskal literaturak nabarmen hobetu du, bai kopuruari eta bai kalitateari dagokionez. Aurretik aipatutako Autonomia Araudiari eta Euskal Hizkuntzaren Normalizaziorako Oinarrizko Legeari esker, ikastoletan irakasten hasi ziren Euskara Hizkuntza eta Euskal Literatura irakasgaia.
Era horretan, literatur sorkuntzak merkatuan lekua aurkitu ahal izan zuen, nahiz eta merkatu ordezkatzailea izan, eta ez irakurleek sortua, horrek entropia sortuko ziolarik, eta horrek, zorionez, irakurtzeko zaletasuna zuenari etengabe irakurtzera bultzako zion.
Literatur sorkuntza eta argitalpenak. Jakinmina duen irakurleari esan diezaiokegu, euskal literaturan 700 idazle daudela, gutxi gorabehera –kopurua biribiltzearren–, urtean 1.200 liburu inguru argitaratzen direla, eta horietatik helduentzako literaturak zifra gutxiago biltzen dituela. Baina, agian, egokia litzateke bereiztea, hainbeste argitaratzen duten argitaletxeak eta ale gutxiago biltzen dituen literatur sorkuntza, batez ere, jatorrizko lanak kontuan hartzen badira eta berrargitarapenak alde batera uzten badira.
Azken bost urteetan, jatorrizko 10 eta 15 olerkiliburu argitaratu ziren, urte bakoitzeko. Orain, nire eskuen artean ditut, 1994tik 1996ra bitarteko argitalpenen kopuruak, eta zifrak hauek dira: 1994 urtean, 9 eleberri, 13 narrazioliburu, 9 olerkiliburu; 1995ean, 18, 17 eta 11; eta 1996an, 20, 19 eta 9.
Zifra hauek hainbat modutan baloratu daitezke: adibidez, narrazioaren arloa nabarmentzen da, garai horretan bi euskal argitaletxek liburu merkeak sustatu nahi zituztelako, beraz, narrazio gutxiko ale laburrak argitaratzen zituzten kopurua handituz –ale horiek alde batera utzita, zifrak hauek dira: 1994an, 9 narrazioliburu, 1995ean, 6 eta 1996an 7–; nolanahi ere, argi gelditzen da urte horietan eleberrien kopurua handitu egin zela, eta olerkigintzan baino argitalpen gehiago zeudela. Olerkigintzari dagokionez, hurrengo urteetan, argitalpenen kopurua bere horretan mantendu zen.
Gogoan izan, helduentzako literatura baino ez naizela ari kontuan hartzen, eta alde batera utzi ditudala haurliteratura eta gazteliteratura, alegia, benetako merkatu paraleloa.
Ale-kopuruari dagokionez, olerkigintzan 500 eta 800 ale artean argitaratzen dira, eta narratiban, 1.000 eta 1.500 artean. Dena den, hasierako alekopuruak handitzera egiten du, irakurketa ikastoletan suspertzen hasten den unetik. Beraz, gehien saltzen diren lanen aldetik kopuru handitzen ari da, 20.000 eta 30.000 artean, hain zuzen ere.
Ugaritasuna eta pluraltasuna. Hamarkada horretan, sorkuntza arloari dagokionez, euskal literaturaren egoera zabala eta konplexua da. Horregatik, esan daiteke ugaritasuna eta pluraltasuna direla egoera honen funtsezko ezaugarriak. Agian, modernitate ondorengo ezaugarriak dira, eta litekeena da hainbat euskal idazleren mundu konplexua eta plurala erakusteko gaitasuna baino ez izatea.
Egia da, dagoeneko, ez dagoela bide bakarra euskal literaturan, eta bereiztea posible izango litzatekeela, narratiba eta olerkigintzaren bideak.
Literatura honen lehengo ezaugarria da hainbat idazle-promozio biltzen direla garai bakar batean. Erosotasuna eta lekua dela-eta, garai hori azken hamarkadan kokatuko dugu, 1990etik 2000 artean.
Narratiba
[aldatu]Narratiban aurki daitezke zerrenda honetako urteetan idazten hasi ziren idazleak:
- 50ko hamarkadan, 68ko ardatz magikoaren inguruan ezagutzera eman zirenen artean daude: Ramon Saizarbitoria (1944) idazle berria indar handiz sartu zen ardatz horretan. Garai berean aurkituko dugu Anjel Lertxundi (1948), edo Joan Mari Irigoien (1948) eta Arantza Urretabizkaia (1947) idazleen narratiba zuhurra.
- magia bera zuen 1975eko inguru hartan, ibilbideari hasiera eman ziotenak: Bernardo Atxaga (1951), Joseba Sarrionandia (1958) eta Jose Mari Iturralde (1951),
- 63ko promozioa deritzonari hasiera ematen zaio izen hauen eskutik: Inazio Muxika (1963), Pako Aristi (1963), Xabier Mendiguren (1964), Jon Arretxe (1963), Arantxa Iturbe (1963), Juan Luis Zabala (1963), Aingeru Epaltza (1960), Itxaro Borda (1959),
- eta promozio berria hasten da 90ko hamarkadaren mundua kontatzen: Harkaitz Cano (1975) Edorta Jimenez (1953) eta Lourdes Oñederra (1958).
Itzuli diren autoreak. Izen bakar batzuk besterik ez dira, baina aipatzen saiatu naiz, gaztelaniaz edo bestelako hizkuntzetara itzuli diren idazleak. Prozesu hau, euskal literaturan berria da, alegia, literatura Euskal Herritik kanpora ateratzea, itzulpengintzaren bitartez, nahiz eta bide honetan oraindik lan handia egitear egon.
Gogoan izan behar dugu, idazle gutxik argitaratzen dutela argitaletxe handietan, eta gutxi horiei horrek posible egiten die irakurle askorengana heltzea, adibidez: Bernardo Atxaga (B Argitaletxea), Anjel Lertxundi (Alfaguara), Ramon Saizarbitoria (Espasa Calpe) eta Urretabizkaia (Alfaguara).
Beste batzuek beraien itzulpenak argitaletxe txikiagotan argitaratu dituzte: Edorta Jimenez, Itxaro Borda, Pako Aristi, Juan Luis Zabala –Hiru edo Txalapartan–, edo Aingeru Epaltza edo Lourdes Oñederra –Bassarai-n.
Tradizio eta etorkizun handiago duten narrazioetan eman daitezkeen berberak dira beraien literatur kezkak, ondo dakigunez, euskaraz espresatzen den edozein idazle gai delako, gutxienez beste hizkuntza batean irakurtzeko, eta beste batzuk, berriz, hizkuntza bat baino gehiagotan. Eta denak saiatu dira modernitate eta modernitate ondorengo gai handietara gerturatzen.
Joera narratibo nagusietan. Era horretan, garaiko narratibaren joera nagusiek jarraipena izango dute ondorengo korronteetan: Julio Cortázar eta Jorge Luis Borgesen inguruan sortzen den literatura fantastikoak jarraipena izango du, Bernardo Atxaga eta Joseba Sarrionandiaren kontakizunetan; Kafkarengan sortu zen absurdoaren literaturak jarraitzaileak izango ditu Juan Luis Zabalaren edo eleberri poematiko baten tradizioan. Eleberri esperimentala barneratuko da Anjel Lertxundiren narratiban, gaurko euskal literaturaren aparteko obra baten bidez, edo Ramon Saizarbitoriaren obra paregabearen bidez.
Errealismoa eraberritu da euskal literaturan: hemen ia denetik sartzen da; errealismoak garaikide denari erreferentzia egiten dion bezala, oroimenaren narratibari gerturatzera iristen da, ez hainbeste tradizioaren memoriaren narratiba, baizik eta, memoria historikoarena. Era horretan, nolabait, nortasuna landuko da, orokortasun handiak sortzeko joera duen mundu batean. Horrela, idazle hauen obrak aipa daitezke, Euskal Herriaren politika gaitzat duen zenbait obra aipatzearren: Edorta Jimenez, Pako Aristi eta Aingeru Epaltza. Errealismo zikina da garaiko euskal narratibak lantzen duen beste korronte bat.
Jarrera feminista eta emakumearen egoera pertsonalarekiko eta sozialarekiko kezka agertzen dira euskal narratiban idazle hauen prosaren bidez: Arantxa Urretabizkaia, Arantxa Iturbe eta Lourdes Oñederra.
Garrantzitsuena istorioak kontatzea zela erabaki zenetik, generoko literatura, ez da alde batera geldituko. Euskaraz hitz egiten dutenen artean, horrelako generoak irakurtzeko joera dago: polizia-eleberriak, hiriko ohitura berrien eleberria, bidaietako kronikak...
Olerkia
[aldatu]Olerkiaren egoera paraleloki deskriba daiteke, batez ere, azterketa orokorra egiten bada. Hau da, ezaugarri nabarienak konplexutasuna, ugaritasuna eta pluraltasuna dira. Arlo honetan ere, promozio bat baino gehiago bilduko da une historiko bakar batean.
Olerkigintzan agertuko da 70eko eta 80ko hamarkadetan sortu ziren obrekiko nostalgia, eta horretaz gain, itxaropen txiki bat edukiko dute idazle gazteek idatziko dituzten obretan. Idazle gazteei dagokionez, euskal literaturan beherakada bat eman zen, 90ko hamarkada erdia arte.
Idazle ospetsuen belaunaldi bat. Juan Mari Lekuona (1927) eta Bitoriano Gandiaga (1928) idazleen obra elkartzen da 60ko hamarkada hasieran idazten hasten diren idazleen obrekin, besteak beste, aipatu beharreko Mikel Lasa (1938) idazlea, Amaia Lasa, Xabier Lete (1944), eta Joxean Artze (1939) idazle grinatsua.
Abangoardismoa. Bernardo Atxaga (1951) eta Joseba Sarrionandia (1958) idazleen promozioak etengabe eraberritzen ari zen korronte abangoardista batean kokatu zuen olerkia. Dadaismoa eta espresionismoa hartu zuten abiapuntu, eta olerki pertsonala eta alegorikoa sortzera iritsi ziren, kulturalismoa jorratu ondoren. Olerki abangoardistaren bidean, Koldo Izagirre (1953) kokatu zen beste idazleen ondoan.
Lau talde
[aldatu]Deskribapen orokorra eginez gero, lau talde nagusi bereiz daitezke, 80ko hamarkadaren produkzio poetikoan.
Joera sinbolista duen estetika. Hasierako estetikaren joera sinbolista da, eta esperientziaren olerkitik gertu egongo da. Bertan, egunerokotasunaren eta sentimenduaren arteko hurbiltasunak eratzen du idazle hauen olerkien oinarria: Felipe Juaristi (1957), Juan Kruz Igerabide (1956), Amaia Iturbide (1961), Mari Jose Kerexeta (1961), Juan Ramon Madariaga (1962). Espainiako olerkien hainbat antologietan aurki daiteke idazle hauen zenbait olerki itzulita, edota, libururen bat haurrentzako, Juan Kruz Igerabide idazlearen kasua, esaterako, (Hiperión).
Estetikaren etengabeko berrikuntza. Estetika etengabe berritu da, olerkari abangoardistei erreferentzia argia eginez. Horrelako joera, idazle hauengan topatuko dugu: Iñigo Aranbarri idazlearen obra poetikoan (1963), Jose Luis Otamendiren bilakaeran (1959) edo Xabier Montoya eta Itxaro Bordaren obra pertsonalean (1959).
Jatorri tradizionaleko olerkia. Jatorri tradizionaleko olerkia existitzen da, Euskal Herriko olerkigintza herrikoitik gertu. Olerkigintza kultuak olerkigintza herrikoi horren ereduak hartzen ditu, esaterako: bere irudiak erabiltzea, ahozko olerkigintzako baliabide erretorikoak erabiltzea. Joera hori Patziku Perurena (1959) edo Luis Berrizbeitia (1963) olerkietan aurki daiteke.
Tradizio anglosaxoia. Ezin da alde batera utzi Patxi Ezkiaga (1943) idazlearen obra luzea. Han inspirazio anglosaxoia erabili du eta agerian gelditzen da mundu propio baten komunikazio-deskripzioa.
Isiltasunaren olerkia. Tere Irastortza (1961) idazleak etenik egin gabe garatu duen obra poetikoak gertu du isiltasunaren eta une argitzaile adierazlearen olerkia.
Promozio berri bat. Azken hamarkadaren erdialdera, indar handiz sortzen da idazlepromozio berri bat. Beharrezko ikuspegirik gabe, zaila da talde honen garrantzia deskribatzea. Baina, joera estetiko batzuk aipa ditzakegu, euskal olerkigintza berrienaren korronte desberdinak adierazteko.
Kulturalismoa. Agian, hamarkadan egon den obrarik garrantzitsuenetariko bat Rikardo Arregi Díaz de Heredia (1958) idazlearena da. Idazle hori, kulturalismotik abiatuta, azken produkzio poetikoaren obrarik originalenetarikoa eratzen aritu da. Baliteke, obra hori garaiko obrarik pertsonalena izatea. Ezaugarri hauek edukiko ditu: kulturalismoa, hala ere, musika eta olerkiaren arteko identifikazioa nabari geratuko da. Bere Cartografía idazlana gazteleraz argitaratuko dute laster.
Esperientziaren Olerkia. Esperientziaren Olerkia joerak aparteko obrak ekarri ditu: Pako Aristi (1963) eta Gerardo Markuleta (1963) Miren Agur Meabe (1962) idazleen ekarpenarekin batera, emakumearenganako kezka, bere obran, nabarmentzen delarik.
Sinbolismo intimista. Idazle hauen obretan azalduko den sinbolismoa, sinbolismo intimista eta gogoetarekiko joera duen olerkitik gertu kokatuko da: José Luis Padrón (1970) eta Mirari García de Cortázar (1969).
Abangoardismoa. Irudi poetikoa lantzearen joera abangoardista agertuko da Garikoitz Berasaluze (1975) idazlearen obran, eta trebetasun handiagorekin Harkaitz Cano (1975) idazlearengan.
Juanjo Olasagarre (1963) idazlearen obra ezin sailka dezakegu. Bere obrak gertu edukiko du, bai bakarrizketa dramatikoa, bai errealitate konplexuen transkripzioa, testu laburren bidez.
Euskal olerkigintzan sortu diren azken obretan, errealismo zikinaren eragina ere aurki dezakegu.
Baliteke zaila izatea, hain eredu estuetan idazle bakoitzaren olerkigintza kokatzea, baina, ikuspegi orokor batek, idazle horienganako jakinmina piz dezake. Eta azken finean, hori da funtsezkoena.
Euskal literaturaren historia orokorrak
[aldatu]CORTAZAR, N.: Cien autores vascos. Auñamendi, Donostia, 1966.
ESTORNES LASA, B.: Enciclopedia General Ilustrada del País vasco. Literatura. II-V Vol. Auñamendi. Donostia, 19691974.
IRIGARAY, A.: Prosistas navarros. Institución Príncipe de Viana. Iruñea, 1952.
JUARISTI, J.: Literatura vasca. Taurus, Madril, 1987.
LAFITTE, P.: Le Basque et la litterature d’expréssion basque en Labourd, BasseNavarre et Soule. Aintzina, Baiona, 1941.
MICHELENA, L.: Historia de la literatura vasca Minotauro, Madril, 1960. Erein, Donostia, 1988.
MUJIKA, L.M.: Historia de la literatura euskérica. Luis Haranburu Editor. Donostia, 1979.
SARASOLA, I.: Historia social de la literatura vasca. Akal, Madril, 1976.
TORREALDAY, J.M.: Euskal idazleak gaur/Historia social de la lengua y literaturas vascas. Jakin. Oñati, 1977.
URKIZU, P.: Lengua y literaturas vascas. Luis Haranburu, Donostia, 1961.
URKIZU, P.: Introducción a la Filología Vasca. UNED. Madril, 1991.
VARIOS: Congreso de Literatura. Hacia la Literatura Vasca. Castalia, Madril, 1989.
VILLASANTE, L.: Historia de la literatura vasca. Sendoa. Bilbo, 1961.
Bibliografia orokorra
[aldatu]ABELLAN, J.L.: El Erasmismo español. Espasa Calpe, Madril, 1982.
ACILLONA, M.: Los fabulistas en la literatura española. Euskal alegiagintza. Labayru, Bilbo, 1991, 4985.
AGUIRRE GAZTAMBIDE, J: Notas sobre Pedro de Axular, autor de Guero. FLV 12, 23,1980, 403425.
AKESOLO, L.: Azkue aita semeak. Karmel, 1979:2, 2637.
AKESOLO, L.: Azkue aita-semeak aurrez aurre berriro». Karmel, 1988:4, 618.
AKESOLO, L.: De bibliografía mogueliana. BRSVAPM, 21, 1965, 901.
AKESOLO, L.: Euzkadia. Eusebio Maria Azkue zanaren poema. Karmel , 1979:3, 2527.
AKESOLO, Lino: Joanes Leizarragaren garaia. Euskera 17,1972, 132143.
ALLEGRA, G.: La viña y los surcos. Las ideas literarias en España del XVIII al XIX. Sevillako Unibertsitatea, 1980.
ALTUNA, Patxi: Etxepareren hiztegia. Bilbo, 1979.
ALTUNA, P.: Ioannes Etxeberri Ziburukoa. ETXEBERRI, Joanes: Manual Devotionezcoa. Mensajero, Bilbo, 1981, 732.
ALTUNA, P.: Leizarragaren morfosintaxiaz puntu batzuk. Mundaiz 1718.1980, , 9395.
ALTUNA, P.: Leizarragaren zenbait aditz sintagma. Euskera 28:2, 1983, 463470.
ALTUNA, P.: Linguae Vasconum Primitiae (edizio kritikoa). Bilbo. 1980.
ALTUNA, P.: Más sobre la métrica de Oihenart. Mundaiz 13,1979, 113.
ALTUNA, P.: Oihenarten metrika. FLV 11:2,1979,269284.
ALTUNA, P.: ¿Son hexadecasílabos los versos de Dechepare? in Memorial L. Mitxelena Mafistri Sarrum, Gipuzkoako Foru Aldundia, 1991, 93-105.
ALTUNA, P.: Versificación de Dechepare. Métrica y pronunciación. Bilbo, 1979.
ALTUNA, P.: Ziburuko Ioannes Etxeberriz. Euskera, 26:1, 1981, 605-616.
ALTZIBAR, X.: Bizenta Antonia Mogelen biziaz eta lanaz zenbait argibide. Euskera, 27:2, 1982, 451-497.
ALTZIBAR, X.: Euskaldunen nazio eta hizkuntza. Euskera, 31:1, 1986, 1745.
ALTZIBAR, X.: Mogeldarren alegiak. Euskal alegigintza. Labayru, Bilbo, 1991, 87-99.
ALTZIBAR, X.: Peru Abarkaren kopiak eta lehen edizioa. ASJU, 1990:3, 871-887.
ALZOLA, N.: Dechepareana. BAP 24:1,1968, 95-96.
ALZOLA, N.: (Anaia B.Berriotxoa): Escritores vascos. Bernat d’Echepare (XVI. m.). BAP 18:3,1962, 311-322.
ALVAR, M.: Poesía española medieval. Cupsa, Madril, 1978.
ANASAGASTI, P.: El estilo de Bilintx, Las cuatro columnas. Arantzazu, 46, 1976, 97-99.
ANASAGASTI, P.: Ironía en la poesía de Bilintx. Arantzazu, 46, 1976, 192-195.
ANASAGASTI, P.: La poesía amorosa de Bilintx. Aranzazu, 46, 1976,168-172
ARANA MARTIJA: Iparragirre, cantor de Euskalerria. Iparragirre, Euskaltzaindia, Bilbo, 1987, 99-108.
ARALAR, J.: El Conde de Peñaflorida y los Caballeritos de Azkoitia, Buenos Aires, 1942.
ARETA ARMENTIA, L.M.: Obra literaria de la Real Sociedad Bascongada de Amigos del País. Gasteizko Aurrezkikutxa, Gasteiz, 1976.
ARESTI, Gabriel: Flexiones verbales empleadas por Leizarraga de Briscous, en sus traducciones vascas de 1571. FLV 4:1, 1972, 157-194.
ARESTI, G.: Flexiones verbales empleadas por Pedro de Axular en su obra Guero FLV 3:2, 1971, 197-221.
ARESTI, G.: Léxico empleado por Leizarraga de Briscous. FLV 5:1, 1973, 61128.
ARESTI, G.: Pedro Ignacio de Barrutia, Euskera, IV, (1959), 139-145.
ARESTI, G.: Peru Abarcaren alienazioa. Anaitasuna, 1551973, 10.
ARESTI, G.: Primera aportación para el conocimiento de la vida y obra de Pedro Ignacio de Barrutia, Basagoitia. Euskera, V, (1960), 273-291.
ARESTI, G.: Teatro zaharra. Auspoa, Tolosa, 1965.
ARIES, PH.; DUBY, G.: Historia de la vida privada. V. El proceso de cambio en la sociedad en los siglos XVIXVIII. Taurus, Madril, 1991.
ARZAMENDI, J.: Las frases condicionales en Axular Argitaragabeko tesina (1973).
ASTIGARRAGA, A.: Eusebio Maria Azkue: Lehenengo hurreratzea. XIX. mendeko olerkibertsogintza. Labayru, Bilbo, 1990, 127-145.
AZKARATE, M.: n/ z erlazio hizkiak denborazko aditz lagunetan Axular eta Etxeberri Sarakoarengan». Euskera 25,2, 1980, 401-416.
BATLORI, M.: Humanismo y renacimiento. Ariel, Bartzelona, 1987.
BENICHOU, P.: El tiempo de los profetas. Fondo de Cultura Económica, Mexiko, 1982.
BENICHOU, P: La coronación del escritor. Fondo de Cultura Económica, Mexiko, 1981.
BEGUIN, A.: El alma romántica y el sueño. Fondo de Cultura Económica. Mexiko, 1978.
CARNERO, G.: La cara oscura del siglo de las luces. Cátedra, Madril, 1983.
CARNERO, G.: Orígenes del Romanticismo reaccionario español. Valentziako Unibertsitatea, 1978.
CILVETI, A.: Introducción a la mística española. Cátedra, Madril, 1974.
CHARRITTON, P.: Iparraldeko bertsolari eta olerkariak XIX. mendean. XIX. mendeko olerkibertsogintza. Labayru, Bilbo, 1990, 1185.
COLLARD, A.: Nueva poesía. Conceptismo, culteranismo en la crítica española. Castalia, Madril, 2., 1971.
DAÑOBEITIA, I.: Metafora eta konparazioa Bilintxen maitasun poemetan. Litterae Vasconicae. Euskeraren Iker Atalak, 4, 1985, 191-202.
DARANATZ, JeanBaptiste: Axular. RIEV, 18,1927, 702-703
DIEZ EZKERRA, M.: Peru Abarca como acto comunicativo. Euskera, 27:1, 1982, 1357.
DRONKE, P.: La lírica en la Edad Media. Seix Barral, Bartzelona, 1978.
EGIDO, A.: Fronteras de la poesía del Barroco. Crítica, Bartzelona, 1990.
EGUZKITZA, J.B.: Eguzkitza’tar J.B. jaunak Karmelo Etxegarai’ri Euskaltzaindian sartu zenean irakurritako hitzaldia. Euskera, 7:1, 1926, 26-37.
ERKIAGA, E.: Bizkaiko olerkari bat: Eusebio Maria Dolores Azkue Barrundia. Olerti, 1961:1, 67-79.
ERKIAGA, E.: Eusebio Mª Azkue, gizon eta idazle. Euskera, 1974: 19, 325-349.
ETCHEPARE, Jean: Axular. Baiona 1956. Charritton, P.:Jean Detchepare mirikuaren (18771935) idazlanak, I, Donostia, 1984, 235-248.
ETCHART, Arnaud: Les proverbes d’Oihenart. Eusko Jakintza, 4,1950, 353-366; Gure Herria 22, 1950, 206 217), 242-246, 277-280; 23, 1951, 40-44.
ETXEBARRIA, I.: Eusebio Mª Azkueren literatur lanak in XIX. mendeko olerkibertsogintza, Labayru, Bilbo, 1990, 147-168.
ETXEBARRIA, I.: Hegoaldeko euskal alegilariak. Euskal alegigintza. Labayru, Bilbo, 1991, 127-152.
ETXEBERRIA, P: Axular’ekin ikasle. Euskera 18, 1973, 75-118.
ETXEGARAI, K.: Karmelo Etxegarai jaunak, Euskaltzaindian sartu zan egunean irakurritako lana. Euskera, 7:1, 1926, 826.
FERNANDEZ DE ALBADALEJO, P.: Manuel de Larramendi, la particular historia de Guipúzcoa. Saioak, 1, 1977, 148-156.
GARATE, J.: La época de Pablo Astarloa y Juan Antonio Moguel. Bizkaiko Foru Aldundia. Bilbo, 1936.
GARIN, E.: Medioevo y Renacimiento. Taurus, Madril, 1986.
GIL FERNANDEZ, L.: Panorama social del humanismo español. (15001800). Alhambra, Madril, 1981.
GOIHENETXE, E: Arnaut Oihenarte, gizona, kondairagilea, eta abertzalea, in Oihenarte, Atsotitzak eta neurtitzak, Larresororen edizioa, Donostia, 1971, 928.
GOMEZ, R.: El legado de Manuel Larramendi. Insula, 534, 1991, 29-30.
GOMEZ, R.: Larramendiren gramatika eta gramatikagintzaren historia. ASJU, 1991:3, 783-795.
GOODE, H.D.: La prosa retórica de Fray Luis de León. Gredos, Madril, 1969.
GUILLEN, J.: Lenguaje y poesía. Alianza, Madril, 3., 1983.
HARISTOY, P.: Arnaud d’Oihenart, avocat au parlement de Navarre et Jacques son frère, conseiller à la chancellerie de Navarre (XVIIe siècle), in Recherches historiques sur le Pays Basque, ParisBaiona 1884, reprint Marseille 1977, II, 150-152.
HARISTOY, Pierre: Arnauld Doyhenart et son supplément des Proverbes basques. Baiona, 1892.
HARISTCHELHAR, J.: Parémiologie et mnémotechnie: l’exemple basque. Memoria L. Mitxelena Magistri Sacrum, Gipuzkoako Foru Aldundia, Donostia, 1991, 185-200.
HATZFELD, H.: Estudios literarios sobre Mística Española. Gredos, Madril, 1976, 3.
HESS, R.: El drama religioso románico como comedia religiosa profana (siglo XV y XVI). Gredos, Madril, 1976.
HUALDE, J.I.: Manuel de Larramendi y el acento vasco. ASJU, 1991:3, 737-750.
HUARTE, J. M.: Los primitivos del euskera. Dechepare y su tiempo. Euskalerriaren alde 16, 1926, 241-249.
IRIGARAY, A.: Mogel eta literaturaa. Euskera, 5, 1960, 110-123.
IRIGARAY, A.: Oihenart, poeta. RIEV 19, 1928, 71-76.
IRIGARAY, A.: Piarres de Axular. Egan 6:14, 1953, 113.
IRIGARAY, A.AGIRRE, J.: Un documento inédito sobre Axular. FLV, 10, 1978, 487-491.
JAURGAIN, J.: Arnauld d’Oihenart et sa famille. Revue de Béarn, Navarre et Landes 3, 1885; Paris, 1885.
JAURGAIN, J.: Le Nouveau Testament de Liçarrague. RIEV ,1, 1907,288.
JAURGAIN, J.: Liçarrague prêtre. RIEV 2, 1908, 601.
JUARISTI, J.: De métrica vascorrománica». ASJU, 1990:2, 381-405.
JUARISTI, J.: El borracho burlado: transiziozko komedia bat, Euskera, 31:1, 1986, 47-53.
JUARISTI, J.: La gnosis renacentista del euskera. Memoriae L. Mitxelena Magistri Sacrum. Gipuzkoako Foru Aldundia. Donostia, 1991, 117-160.
JUARISTI, J.: Introducción. La tradición romántica. Pamiela, Iruña, 1986, 1145. 1986, 11-45.
JUARISTI, J.: Literatura vasca. Taurus, Madril, 1987.
KEREJETA, M. J.: Oihenart S. Pouvreauren hiztegian. Joseba Lakarra (ed.) Hiztegiak eta testuak. Bilbo, 1988, 33-73.
KINTANA, X.: Euskal protestantismoa zer zen. Donostia, 1970.
KORTAZAR, J.: Eusebio Azkueren poesiagintza in URIARTE, J.A.:Poesía Bascongada. Dialecto vizcaíno. Bizkaiko Foru Aldundia, Bilbo, 1987, 25-42.
KORTAZAR, J.: ¿Fábulas inéditas de J.A. Mogel?. FLV, 356, 1980, 253-277.
KORTAZAR, J.: Mogel eta bere garaia, ASJU, 16, 1982, 43-53.
KORTAZAR, J.: Mogelen alegiak in URIARTE, J.A.: Poesía Bascongada. Dialecto vizcaíno. Bizkaiko Foru Aldundia, Bilbo, 1987, 13-23.
LABAYEN, A.: Elisanburu. Donostia, 1955.
LABAYEN, A.: Quién fue el autor de Solferinoko itsua?. Aspaldiko akats bat argituz. Omenaldia Don Julio Urkijori, 1949, II, 243-248.
LACOMBE, Georges: Du nouveau sur Liçarrague et ses collaborateurs. RIEV 22,1931, 363-366.
LACOMBE, Georges: Les verbes forts dans les livres basques de Liçarrague. Mémoires de la Société de Linguistique de Paris 18, 1913, 289-304.
LACOMBE, Georges: Notes sur diverses traductions de quelques vers de Dechepare. RIEV 6, 1912, 142-146.
LACOMBE, Georges: Varia sur Axular et son livre.Gure Herria 28, 1946, 364-370.
LAFITTE, Pierre: Joanes Leizarragaren lanez. Euskera, 22:2, 1977, 751-753.
LAFITTE, P.: Euskal Literaturaz. Etor, Donostia, 1990.
LAFITTE, Pierre: L’oeuvre des protestants dans la littérature basque, avant et après Liçarrague. in Arnaud de Salette et son temps. Le Béarn sous Jeanne d’Albret, Orthez 1984, 201-206.
LAFITTE, Pierre: Zer dakigu Leizarragaz?. Euskera, 17.1972, 143-148
LAFON, René: Bernard Dechepare, Les Prémices de la langue des Basques. Traduction française. BAP , 7:4, 1951, 485505, eta 8:1, 1952, 320.
LAFON, RenéREICHER, Gilberte: Bernard Dechepare, sa vie et son oeuvre. Paris 1948.
LAFON, René: Joanes Leizarraga itzularia eta idazlea. Euskera 17, 1972, 148-154.
LAFON, René: La langue de Bernard Dechepare BAP 7:3, 1951, 309-338.
LAFON,René: Les formes du verbe être, avoir et de la conjugaison périphrastique employés par Dechepare. BAP 16:2, 1960, 123-133.
LAFON, René: Notes pour une édition critique et une traduction des Linguae Vasconum Primitiae. BAP 8:2, 1952, 139-180.
LAFON, René: Notes sur la langue des proverbes d’Oihenart. Omenaldia Julio Urkijori, Donostia,1949, I, 433-445.
LAFON, René: Notes pour une édotion critique et une traduction française des poésies d’Oihenart. BAP 9,2. 1955, 135-173.
LAFON, René: Oihenart, poésies. Appendice IV. BAP 11: 34, 1955, 433.
LAFON, René: Sur la versification de Dechepare. BAP13: 4, 1957, 387-393.
LAFON,René: Traduction française des poésies d’Oihenart: la jeunesse d’Oihenart en vers basques. BAP, 11:1, 1955, 339.
LAKA, I.: Parnasorako bidearen hizkuntzaz. ASJU, 19:1, 1985, 219-234.
LAKARRA, J.: Berriz Larramendiren segizioko zenbaitez. ASJU, 19:2, 1985, 439-452.
LAKARRA, J.: Larramendiren hiztegigintzaren inguruan, ASJU, 19:1, 1985, 949.
LAKARRA, J.: Barrutiaren Acto para la Nochebuena eta Teatro erlijioso erromanikoa in BARRUTIA, P.I.: Gabonetako ikuskizuna. Acto para la Nochebuena. Arabako Foru Aldundia, 1983, 1373.
LEKUONA, J.M.: Ahozko euskal literatura, Erein, Donostia, 1982.
LEKUONA, J.M.: Iparragirre eta bertsolaritza. Iparragirre, Euskaltzaindia, Bilbo, 1987, 109-133.
LETAMENDIA, J.A.: Erretorika klasikoaren eragina Axularren aipamenen itzulpenetan. Euskera 22,1, 1977, 157-167.
LETAMENDIA, Jose Antonio: Leizarragak partitiboz dakartzan partizipioak Duvoisinen ordainekin alderaturik. Euskera, 25:2, 1980, 455-482.
LEWY, Ernst: Zu Dechepare. RIEV, 25, 1934, 225-239.
LOJENDIO, J.M.: Euskeraren batasuna eta Moguel. Euskera, 5, 1960, 155-163.
LOJENDIO, J.M.: Mogel, Egan, 24, 1954, 16-24.
LLORENS, V.: El romanticismo español. Castalia, Madril, 1989.
MARAGALL, J.A.: La cultura del Barroco. Ariel, Bartzelona, 5, 1990.
MARTIN MUÑOZ, E.: RSBAPen idei estetikoak eta Mogelen alegiak, in Euskeraren iker atalak. 3, 1985, 207-215.
MENDIGUREN, X.: El borracho burladoko euskaren azterketa, 1987:1, 135-162.
MITXELENA, I.: Axularren titulua. FLV, 9, 1977, 57-68.
MITXELENA, K.: Arnault Oihenart. BAP, 9:3, 1953, 445-463.
MITXELENA, K.: De lexicografía vasca. A propósito de Axularen hiztegia del P. Luis Villasante, FLV, 6, 1, 1974, 103-121.
MITXELENA, K.: Descubrimientos y reduscribimientos en textos vascos. FLV, 3:2, 1971, 149-169.
MITXELENA, K.: Gueroco guero, in Kindlers Literatur Lexikon, München, 1974.
MITXELENA: La obra del Padre Larramendi (16901766), Obiedo, 1959.
MITXELENA, K.: Los refranes del cuaderno de Oihenart, ASJU, 1, 1967, 11-14.
MITXELENA, K.: Pedro de Axular. Gero. Egan, 7: 34, 1954, 39-41.
MITXELENA, K.: Sobre los refranes de Oihenart. BAP, 9:4, 1955, 555-556.
MOKOROA: Genio y lengua. Edición del autor. Tolosa, 1935.
MUJIKA, G.: Elizanburu. RIEV, 6, 1912, 538-540.
MUJIKA, J.A.: Zenbait konpletiboren azterketa J. Leizarraragan. Euskera, 25:2, 1980, 597-629.
NAVAS RUIZ, R.: El romanticismo español. Cátedra, Madril, 1982.
ORPUSTAN, J.B.: Réalisme et fantasie narrative chez A. Oihenart. Memoriae L. Mitxelena Magistri Sacrum. Gipuzkoako Foru Aldundia, 1991, 201-216.
PAGOLA, I.: Neologismos en los Juegos Florales, ASJU, 1984:1, 52160.
PAGOLA, I.: Piarres Adame. Testua eta argitalpenak. 1985:2, 431-438.
PEERS, A.: Historia del movimiento romántico español. Gredos, Madril, 2, 1973.
PETRALANDA, A.: Felipe Arrese Beitiaren estiloa, in Euskeraren Iker Atalak, 3, 1985, 187-206.
REICHER, G.: Bernard Detxepare. Gure Herria, 29, 1957, 33-49.
RIQUER, M: Los trovadores. 3 vol. Ariel, Bartzelona, 1983.
RITTER, R.: Jeanne d’Albret et la Réforme chez les basques. Eusko Jakintza, 5, 1951, 183215, 6, 1952. 36-59.
RIVERS, E.: La poesía de Garcilaso. Ariel, Bartzelona, 1981.
RODRIGUEZ DEL CORO, F.: La época de Iparragirre (18201881), in Iparragirre, Euskaltzaindia, Bilbo, 1987, 13-84.
ROMANO, R.: Los fundamentos del mundo moderno, Siglo XXI, Madril, 1989.
SAN MARTIN, J.: Gabon sariak. Euskera, 31:1, 1986, 55-60.
SAN MARTIN, J.: Iparragirre literaturan. Iparragirre, Euskaltzaindia, 1987, 143-160.
SAN MARTIN, J.: Jose Manterola, in Jose Manterola. Donostiako Udal Euskara batzordeak. Donostia, 1985, 713.
SAN MARTIN, J.: Juan Antonio Mogel eta Urkiza. Bere bizitza eta lanak. Zarautz, 1959.
SAN MARTIN, J.: Literatura landuaren sorrerako giroa, Axularren garaira arte, Euskera, 20, 1975, 195-208.
SARASOLA, I.: Larramendiren eraginaz eta ASJU, 20:1, 1986, 203-216.
SAROINHANDY, J.: Oihenart contra Garibay y Morales. RIEV, 13, 1922, 448-455.
SAROINHANDY, J.: Doctrina gramatical de Oihenart. Tercer Congreso de Estudios Vascos , Donostia, 1923, 41-46.
SCHUCHARDT, H.: Dechepareana. RIEV.5, 1911, 445-450.
SCHUCHARDT, H.: Leizarragana. RIEV, 5, 1911, 194197, 466-471.
SCHUCHARDT, H.: Introducción a las obras de Leizarraga, ASJU, 22:3, 1988, 921-1036.
SCHUCHARDT, H.: Primitiae Linguae Vasconum. RIEV. Halle, 1923.
SCHUCHARDT, H.: Zu den Sprichtwörten Oihenarts. RIEV, 5, 1911, 451-456.
SCHENK, H.G.: El espíritu de los románticos europeos, Fonde de Cultura Económica, Mexiko, 1983.
SEBOLD, R.P.: Descubrimiento y frontera del neoclasicismo español. Cátedra, 1985.
SEBOLD, R.P.: Rapto de la mente: poética y poesía deciochesca. Anthropos, Bartzelona, 1989.
SEBOLD, R.P.: Trayectoria del romanticismo español. Crítica, Bartzelona, 1983.
TELLETXEA IDIGORAS, J.I.: El jesuita Manuel de Larramendi. Miscelánea con motivo de su centenario (17661966), BAP, 22: 34, 1966, 307-360.
TOLEDO, A.M.: Domingo Agirre: Euskal eleberriaren sorrera. Bizkaiko Foru Aldundia, Bilbo, 1989.
TOVAR, A.: Mitología e ideología sobre la lengua vasca. Alianza, Madril, 1980.
UNAMUNO, M.: Iparraldeko alegigintzaz. Euskal alegigintza. Labayru, Bilbo, 1991, 101-126.
URGELL, B.: Axular eta Larramendi. ASJU, 1991:3, 901-928.
URKIXO, J.: Axular y su libro. RIEV, 5, 1911, 538; 6, 1912, 292, 547.
URKIXO, J.: De paremiología vasca. Oihenart conoció los Refranes y Sentencias en vascuence, de 1596 ASJU, 1, 1967, 344.
URKIXO, J.: El proceso de Dechepare. RIEV, 1, 1907, 369-381.
URKIXO, J.: Introducción a nuestra edición de Linguae Vasconum Primitiae. RIEV, 24, 1933, 660-684.
URKIXO, J.: Una fuente del Guero (Axular imitador de Fr.Luis de Granada). Donibane Lohitzune, 1912.
VARIOS: Bilintx, Conferencias y concursos literios, Donostia, 1978.
VARIOS: Congreso de Literatura. Hacia la Literatura Vasca, Castalia, Madril, 1989.
VILLASANTE, L.: Axular eta Gero. Egan, 19: 16. 1967, 21-30.
VILLASANTE, L.: Axular: mendea, gizona, liburua. Oñáti, 1972.
VILLASANTE, L.: Bibliografía axulariana, FLV, 6:1, 1974, 135-152.
VILLASANTE, L.: Las oraciones causales en Axular, FLV, 13:1, 1981, 9-18; 13:2, 1981, 9-22; 14:1, 1982, 9-20; 14:3, 1982, 359-386.
YNDURAIN, F.: Relección de los clásicos. Prensa Española, Madril, 1969.
YRIZAR, J.: Biblioteca del Conde de Peñaflorida. BRSVAP. 12, 1956, 453-455.
YRIZAR, J.: El Padre Cardaveraz y el Conde de Peñaflorida. BRSVAP, 4, 1948, 113-115.
ZABALA, J.L.: Eusebio Maria Azkue: Euskal Parnasorako Bidearen hastapenetan, in Hacia la Literatura vasca. Congreso de literatura. II. Congreso Mundial Vasco. Kopia anitzeko argitalpena.
ZAVALA, A.: Bilintx. Indalencio Bizcarrondo. 18311876. Bizitza eta bertsoak, Donostia, 1978.
ZELAIETA, A.: Foruak eta euskal literatura. Donostia, 1981.
ZELAIETA, A.: Peru Abarcaren berrirakurketa. Donostia, 1979.
ZELAIETA, A: Peru Abarkaren hiztegia, ASJU, 123, 19789, 87199.
Bibliografia Orokorra
[aldatu]ALFORD, V.: Ensayo sobre los orígenes de las mascaradas de Zuberoa. RIEV, 22, 1931, 379-396.
AMURIZA, X.: Bertsolarien barne prozesua. Jakin, 1415, 1980, 134-138.
AMURIZA, X.: Iparragirre bertsolari. Jakin, 1920, 1981, 149-158.
AMURIZA, X.: Hiztegi errimatua. Hitzaren Kirol nazionala. AEK, 1981.
AMURIZA, X.: Zu ere bertsolari. Elkar, Donostia, 1982.
ARANA MARTIJA, J. A.: Gabon Canta de Guernica de 1757. Euskera, 21, 1976, 89-98.
ARIZTIMUÑO, J., AITZOL: Eusko Olerti Kera berezia. Yakintza. 1934, 143-255.
AULESTIA, G.: El bersolarismo. Bizkaiko Foru Aldundia. Bilbo, 1991.
AZKUE, R.: Euskalerriaren Yakintza. Euskaltzaindia. Espasa Calpe, Madril, 1990.
AZKUE, R.: Cancionero Vasco, Gran Enciclopedia Vasca, Bilbo, 1968.
BAJTIN, M.: La cultura popular en la Edad Media y en el Renacimiento. El contexto de Rabelais. Alianza, Madril.
BASSOLS I PUIG, M.: Anàlisi pragmàtica de les endevinalles catalanes. Abadia de Montserrat, Bartzelona, 1990.
BIGURI, K.: El tema del cambio de sexo en la literatura vasca de tradición oral. Memoriae L. Mitxelena Magistri Sacrum. Gipuzkoako Foru Aldundia, 1991, 553-570.
BIGURI, K.: Euskal ahozko literatura tradizionalari buruzko ikerketak, XX. mendean. ASJU, 1990:1, 63-92.
BILBAO TELLETXEA, G.: Edipa pastorala: edizio arazo eta ebazpide batzuk, in Memoriae L. Mitxelena Magistri Sacrum. Gipuzkoa Foru Aldundia, 1991, 505-526.
BOLD, A.: The Ballad. Methmeuen, 1982.
BOLLEME, G.: La Bibliothèque bleu. Julliard, Paris, 1971.
BURKE, P.: La cultura popular en la Europa moderna. Alianza, Madril, 1991.
CARO BAROJA, J.: El Carnaval. (Análisis histórico cultural). Taurus, Madril, 1979, 2. argt..
CATALAN, D.: Análisis semiótico de estructuras abiertas: el modelo romancero. El Romancero hoy: Poética. Gredos, Madril, 1979.
CATALAN, D.: Los modos de producción y reproducción del texto literario y la noción de apertura. Homenaje a Julio Caro Baroja. CIS, Madril, 1978. 45-70.
CATALAN, D.: Por campos del romancero. Gredos, Madril, 1970.
CATALAN, D. ET ALII: Catálogo General del Romancero PanHispánico. Teoría General. Gredos, Madril, 1984.
CID, J.A.: El Romancero en Vizcaya.1. Una encuesta en Gernika (19201921). Menéndez Pidal, el romancero, y los nacionalismos ibéricos. Memoriae L.Mitxelena magistri sacrum. Gipuzkoako Foru Aldundia, 1991, 527-552.
CID, J.A.: Peru Gurea (EKZ, 115), der Schwank vom alten Hildebrand, y sus paralelos románicos (AaTh, 1360C). ASJU, 1985:2, 289-354.
DONOSTIA, J.A.: Apuntes de folklore vasco. Canciones de cuestación. RIEV, 9, 1918, 141-172.
DONOSTIA, J.A.: Apuntes de folklore vasco. Toberas, RIEV, 15, 1924, 118.
DONOSTIA, J.A.: Notas de folklore vasco. Yakintza, 4, 1936, 57-65.
DUNDES, A.: The Study of Folklore. Prentice Hall. New Jersey, 1965.
ETXEBARRIA, I.: ‘Ana Juanita’ baladaren ereduak eta azterketa, in Litterae Vasconicae. Euskeraren Iker Atalak, 4, 1988, 129-177.
ETXEBARRIA, I: Errefrauen espresabideak. Idatz & Mintz, 1, s/d, 30-31.
ETXEBARRIA, M.: Ipuin harrigarriak. Jakin, Oinati, 1977.
ESNAL, P.: Errima Uztapideren bertsogintzan. Euskera, 1991:2, 505-598.
FINNEGAN, R.: Oral poetry. Cambridge University Press. London, 1977.
FRAZER, J.: La rama dorada. Fondo de cultura económica. Mexiko 1974, 5. berrargt.
FRYE, N.: La escritura profana. Monte Avila, Caracas, 1980.
GABILONDO, J.: XVIII. mendeko lirika herrikoiaren sinbologiaz azterketa estrukturala. Egan, 43, 1984, 768.
GARAMENDI, A.: El teatro popular vasco. Semiótica de la representación. ASJU, Donostia, 1990.
GOODY, J.: La domesticación del pensamiento salvaje. Akal, Madril, 1985.
GUERRA, J.C.: Los Cantares antiguos del euskera. Donostia, 1924.
HARITSCHELHAR, J.: La Pastoral. Lauburu, Baiona, 1987, 953.
HARITSCHELHAR, J.: Le poéte suletin Pierre Topet, Etxahun. Musée Basque. Baiona, 1969.
HARITSCHELHAR, J.: Simbólica amatoria. Los nombres de la mujer amada en la canción popular vasca.., Deustuko Azterlanak 1972, 927.
HERELLE: Etudes sur le théâtre basque. La Répresentation des pastorales basques à sujets tragiques. Honoré Champion, Paris, 1923.
HERELLE, G.: Etudes sur le théâtre basque. Le téâtre comique. Honoré Champion, Paris, 1925.
HERELLE, G.: Etudes sur le théâtre basque. Le répertoire du théâtre tragique. Honoré Champion, Paris, 1928.
HERELLE, G.: Etudes sur le théâtre basque. Les pastorales de sujet tragique considerées littérairement. Honoré Champion, Paris, 1926.
HOBSBAWN, E.J., RANGER, T.: L’invent de la tradició. Eumo, Vic, Bartzelona, 1988.
IZAGIRRE, K.: Ahozko narragintzaren ezaugarri zenbait. Oh Ezkadi, 12, 1981, s/p.
JUARISTI, J.: Flor de baladas vascas. Visor. Madril, 1989.
JUARISTI, J.: La literatura folklórica. Argitaragabeko lana. Euskal Filologiako Saila. Euskal Herriko Unibertsitatea.
JUARISTI, J.: El Cantar de Beotibar. ¿Un romance noticiero vasco?. ASJU, 1986:3, 845-856.
JUARISTI, J.: La balada vasca de la muchacha ciervo. ASJU, 1987:3, 917-926.
JUARISTI, J.: Literatura Vasca. Taurus, Madril, 1987.
KALZAKORTA, X: Herri ipuinen hasiera eta amaierako formulak, in Tradiziozko ipuingintza. Labayru, Bilbo, 1989, 932.
KORTAZAR, J.: Altxorrak eta bidaiak. Desclée de Brouwer. Bilbo, 1985.
KORTAZAR, J.: Euskal lirika gortesauari buruzko oharrak. Jakin, 16, 1980, 76-90.
KORTAZAR, J.: Frantzie kortekoa, in Euskararen Iker Atalak, 1, 1982,
KORTAZAR, J.: XVIII. mendeko lirika herrikoia. Jakin, 24, 1982, 106-122.
KORTAZAR, J.: Zuhaitza eta fruitua. Pastoralaren estiloari hurbilketa. Euskal Filologiako Saila. Euskal Herriko Unibertsitatea. Argitaragabeko lana.
LAFITTE, P.: Amodiozko kantuak. Bilintx. A los 100 años de su nacimiento. CAM, Donostia,
LAFITTE, P.: Koblakarien legeak. Gure Almanaka, Baiona, 1935, 51-56.
LAKARRA, J.: Euskal balada, Hordago, Donostia, 1983.
LARRINGAN, L.M.: Ahozko ipuingintzaren egitura eta baliabideak, in Tradiziozko ipuingintza. Labayru, Bilbo, 1989, 33-71.
LARZABAL, P.: Gure pastorala. Egan, 24, 1965, 313.
LEIZAOLA, J.M.: El refranero vasco antiguo y la poesía vasca. Ekin, Buenos Aires, 1978.
LEIZAOLA, J.M.: Estudios sobre la poesía vasca. Ekin, Buenos Aires, 1951.
LEIZAOLA, J.M.: La crónica en la poesía popular vasca. Ekin, Buenos Aires, 1961.
LEIZAOLA, J.A.: Romances vascos y literatura prehistórica. Ekin, Buenos Aires, 1969.
LEIZAOLA, J.A.: 18081814 en la poesía popular vasca. Ekin, Buenos Aires, 1965.
LEKUONA, J.M.: Ahozko Euskal literatura. Erein, Donostia, 1982.
LEKUONA, J.M.: La lírica popular vasca en el siglo XVIII. Congreso de Literatura. Hacia la literatura vasca. Castalia, Madril, 1989, 495-525.
LEKUONA, M.: Literatura oral vasca. Auñamendi, Donostia, 1964.
LEON,A.: Las pastorales vascas. Cómo ser representan. Cómo se visten los intérpretes. Euskalerriaren alde. 1911, 174 y ss, 207-213
LEON, A.: Une Pastorale Basque: Hélene de Costantinople. Etude historique et critique. Paris, 1909.
LEVI STRAUSS, C.: Mitológicas. I. Lo crudo y lo cocido. Fondo de Cultura Económica. Mexiko, 1978.
LIDA DE MALKIEL, R.: El cuento popular. Losada, Buenos Aires, 1976.
LORD, A.B.: The Singer of Tales. Harvard University Press. Cambrigde (Mass), 1960.
LURIA; A.R.: Cognitive Development: its Cultural and Social Foundantions. Harvard University Press, Cambridge (Mass.) y Londres, 1976, 124.
MICHEL, F.: Le Pays Basque, sa population, sa langue, ses moeurs». Elkar, Baiona, 1981, 2. Argt.
MITXELENA, K.: Los Cantares de la quema de Mondragón. RSVAP, XV, 1959, 371-381.
MITXELENA, K.: Textos arcaicos vascos. Minotauro, Madril, 1964.
MITXELENA, K.: Tradición, una letra muerta. José Miguel de Barandiarán jaunaren omenaldia, Bilbo, 1967, II, 121-145.
MITXELENA, K.: Descubrimiento y redescubrimiento en textos vascos. FLV, 3, 1971, 149-169.
MOZOS, I.: Ihauteria euskal literaturan. Eusko Ikaskuntza, Donostia, 1986.
MUJIKA, L.M.: Euskal lirika tradizionala. Haranburu, Donostia, 1985. IV bol.
OIHARTZABAL, B.: La Pastorale suletin. Edition critique de Charlemagne. ASJU. Donostia, 1991.
OIHARTZABAL, B.: Présentation d’une pastoral classique ‘Roland’. La Pastoral. Lauburu, Baiona, 1987, 69-92.
OIHARTZABAL, B.: Zuberoako herri teatroa. Haranburu Editorea, Donostia, 1985. 45-93.
ONAINDIA, S.: Gure bertsolariak. Bilbo, 1964.
ONG, W.J.: Oralidad y escritura. Fondo de Cultura Económica. Mexiko, 1987.
PARRY, A.: The Making of Homeric Verse. Claredon Press, Oxford, 1971.
PEILLEN, T.: Amodiozko baratzetan, Gure Herria, 34,1962, 7496.
PEILLEN, T.: Euskal antzerki zaharrenak. Euskera, 1981:2, 837-844.
PROPP, V.: Edipo a la luz del folklore. Bruguera, Bartzelona, 1983.
PROPP, V.: Las raíces históricas del cuento. Fundamentos. Madril, 1979.
PROPP, V.: Morfología del cuento. Fundamentos, Madril, 1977,
SALLABERRY, J.: Chants populaires du Pays Basque. Paris, 1930.
TELLETXEA, J.I., LEKUONA, M.: Gabon kantak de Guernica (1764). Bizkaiko XVIII. mendeko euskarari buruzko dokumentala. RSVAP, 22, 1966, 157-171.
THOMPSON, E.P.: Rough music: Le Charivari anglais, Annales, 27, marsavril, 1972.
THOMPSON, S.: El Cuento Folklórico. Venezuelako Unibertsitate Zentrala. Caracas, 1972.
THOMPSON, S.: MotifIndex of FolkLiterature. Rosenkilde and Beggen, Copehagen, 1957.
THOMPSON, S., AARNE, A: The Types of the Folktale. FF Communications, Helsinki, 1961.
URAGA, B.: Oposaketak Etxahunen olerki autobiografikoetan. Estudios de Lengua y Literatura. Deustuko Unibertsitatea, Bilbo, 1988, 309-322.
URKIZU: Chiveroua eta Marceline. ASJU, 1973, 117-224.
URKIZU, P.: Euskal Antzertia, Euskal Antzerti Zerbitzua, Donostia, 1984.
URKIZU, P.: Euskal Teatroaren historia, Kriseilu, Donostia, 1975.
URKIZU, P.: Zuberoako irri teatroa: Astolasterrak. Gipuzkoako Kutxa, Donostia, 1990.
VAN GENNEP, A.: La formación de las leyendas. Alta Fulla, Bartzelona, 1982.
VANSINA, J.: La tradición oral. Labor, Bartzelona, 1967.
VARIOS: Bertsolariak. Jakin, 44, 1987.
VARIOS: Bertsolaritza. Jakin, 1415, 1980.
VARIOS: Hacia la literatura vasca. Congreso de Literatura. Castalia, Madril, 1989.
VARIOS: La Tradition populaire au Pays Basque. Bureaux de la Tradition Nationale, Paris, 1899. Elkar, Donostia, 1982, 2 Argt.
VARIOS. La pastoral. Lauburu, Baiona, 1987.
VIERNE, S.: Rite, Roman et Initiation. Presses Universitaires de Grénoble, 1973.
VINSON, J.: Le folklore du Pays Basque. Les litteratures des toutes les nations. Maissonneuve, Paris, 1883, 15 Vol.
WEBSTER, W.: Les pastorales basques, in La Tradition au Pays Basque. Elkar, Donostia, 1982, 2. argt.
WEBSTER, W.: El teatro popular de los vascos. Euskalerriaren alde, 1911:78, 194-198.
ZAVALA,A.: Bosquejo de historia del bersolarismo. Auñamendi, 1964.
ZAVALA, A.: Bertso paperak. Jakin, 1415,1980, 115-133.
ZUMTHOR, P.: Introducción a la poesía oral. Taurus, Madril, 1991.