Sukaldaritza liburua/Glosarioa

Sukaldaritzako eta gozogintzako glosarioa

Terminoa	Definizioa
Abanikoa	Hostorearekin eginiko abaniko formako opiltxoa.
Aingeru ilea	Kuia eta azukrearekin egiten den gozogintzako betegaia.
Alanbrezko saskia	Frijigailuan jakiak sartzeko saskitxoa.
Almaiz edo motrailua	Osagaiak zanpatuz, xehatzeko, birrintzeko edo saltsa batzuk egiteko erabiltzen den tresna.
Almibar bainuak	Gozogintzako prestaketei argitasuna eman eta kontserbatzeko erabiltzen den estalkia.
Almibar puntua edo jarabe arina	Ura eta azukrea elkarrekin irakiten 100ºC, edo 22-24ºBé lortu arte.
Almibarra ispilutxo puntuan	Ura eta azukrea elkarrekin irakiten 102ºC, edo 28-30ºBé lortu arte.
Altxatu	Irabiatzearen edo hartzitzearen poderioz, prestaketa bati barruan airea sartu bere bolumena handituz. Hostorea egosteko garaian, igotze horri ere esaten zaio.
Aluminio papera	Prestaketak estaltzeko erabiltzen den metalezko papera.
Ama orea	Lehenagotik hartzitutako okintzako orea, ogi berriak egiteko erabiltzen dena.
Aparrak	Zuku edo likido gozo bat edo batzuk nahastu eta sifoi ontzian sartzen dira, eta aire konprimitua gehituz, kanporatzen den aparra. Lagungarri edo edertzeko erabiltzen da.
Arbendol Sableux pasta	Pastelak, tarten oinarria edo pastak egiteko erabiltzen den ore gozoa.
Argitu	Likido bat argitzeari edo garbitzeari esaten zaio. Gurina, esaterako urtuz, azpiko gatz ura kenduz. Kontsome batean berriz garden bihurtzeari ere esaten zaio.
Armiarma	Jaki prestatuak, likido berotik ateratzeko tresna.
Arrabola	Ore desberdinak zabaltzeko edo luzatzeko tresna.
Arrain, aizto, labana edo ganibet	Arrainak errazioetan mozteko labana.
Arraskatu edo karrakatu	Osagai bat tresna edo osagai batekin igurtzi.
Arraspagailu	Osagaiak arraspatzeko edo igurtziz birrintzeko edo txirbilak ateratzeko erabiltzen den tresna.
Arrautza harilduak egiteko iragazkia	Gozogintzako arrautza-hariak egiteko erabiltzen den tresna.
Arrautzaztatu	Osagai bat irin eta arrautzetan pasatzea frijitu aurretik.
Arroz esnea	Jeneralean, ale txikiko arroza, esnea, eta zaporea emango dioten elementuekin (kanela, limoi azala, erramua..) su baxuan egosiz eginiko azkenburukoa.
Azpia egin edo ohea egin	Plater baten azpialdean osagai batekin oinarri bat egitea.
Azukre alderantzikatua	Almibar bat elementu azido batekin nahastuta lortzen den karamelu likatsuari esaten zaio. Modu naturalean eztia izango genuke azukre alderantzikatua. Karamelua gogortzea komeni ez zaigun prestaketetan erabiltzen da, turroi biguna, fondanta....
Azukre bainuak	Gozogintzako prestaketak estaltzeko bainua da. Merenge arin moduko bat da.
Azukre estalkia	Azukrea eta ura nahasiz opil batzuei gainetik jartzen zaien estalkia.
Azukre hautsa	Birrindu eta hauts bihurtutako azukrea, normalean gozogintzan prestaketa batzuk estaltzeko edo burutzeko erabiltzen dena.
Azukre Panela edo melaza	Findu gabeko azukrea dugu. Zapore handiagoa eta bereziagoa du. Gozatze ahalmen apalagoarekin.
Atondu	Platera baten amaieran puntuan jartzea edo txukuntzea.
Bahe edo galbahea	Irinak iragazteko erabiltzen den tresna. Zikinak kentzeko eta irina sueltoago uzteko.
Bahetu	Irin bat galbahetik edo bahetik pasatzea, zikinak edo pikorrak kentzeko.
Balantzak	Osagaiak pisatzeko tresna.
Banda	Hostore oinarria duen pastel karratu luzea da.
Banilla-azukrea	Banilla-zapore handia duen azukrea.
Banilla	Lurrun gozoa duen leka lehor bat da, zapore ederrekoa, azkenburukoetan erabiltzen dena.
Baporean edo lurrunetan kozinatzea	Ur edo salda baten baporearekin, beste osagai bat kozinatzea.
Bateratu	Osagai desberdinak ongi homogeneizatzea.
Baumé gradua	Likidoen dentsitatea neurria. Almibarretan azukre kopurua edo dentsitatea neurtzeko modu bat da. Hau egiteko Baumé gradua neurtzeko gailua dago.
Bavaroisak	Gelatinarekin mamitutako azkenburuko krematsuari esaten zaio. Askotan bizkotxo oinarri batekin zerbitzatzen da.
Beratu	Osagai bat uretan murgilduta edukitzea, hidratatzeko.
Bere horretan utzi	Egiten ari garen prestaketa denbora batean, ezer egin gabe uztea.
Berogailua, kalefakzio, estufa labea	Oreen hartzitzea edo altxatzea errazteko tenperatura eta hezetasun egokiak dituzten armairuak dira. Ohiko labeen antz handia izaten dute.
Beurre-Maniè	Gurina eta irina hotzean nahastuz egiten den erabilera anitzeko nahasketa. Bereziki likidoak beroan loditzeko erabiltzen da.
Bi piezako moldeak	Gaileta edo hostorea duten pastel gazi-gozoak prestatzeko eta errazago ateratzeko erabiltzen den moldea.
Bihotz-erauzlea	Sagarrari bihotza erraz kentzeko tresna.
Biribildu	Ore bati edo xerra bati biribil forma ematea.
Birrindu	Osagai solido bat txiki-txiki egitea.
Birrineztatu (ogi arrailetan pasatu)	Osagai bat arrautza eta ogi arrailetan pasatzea frijitu aurretik.
Birringailu elektrikoa	Prestaketa bat birrintzeko tresna; gehienetan, gero saltsa bihurtzeko. Robota edo kuterra ere esaten zaio.
Birringailu errefinagailua	Gozogintzan, askotariko aleak ( almendra, hurrak eta bestelako fruitu lehorrak) forma edo tamaina desberdinetan moztu edo birrintzeko erabiltzen den makina.
Birringailua	Eskuz, osagaiak birrintzeko tresna.
Biskuit izozkiak	Izozki makinarik gabe egiten den izozkia dugu.
Bitsa	Osagai ugari egosterakoan sortzen den aparra, normalean erretiratu behar dena.
Bitsadera	Osagaiak biltzeko, edo bitsa kentzeko erabiltzen den tresna luzea.
Bizkotxo arina	Pastel edo tarten oinarri bezala erabiltzen den bizkotxoari esaten zaio.
Bizkotxo pisutsuak	Bizkotxo trinkoagoari esaten zaio. Mota honi koipe edo bestelako osagaiak, txokolatea, arbendolak, limoi eta laranja azal birrindua, intxaurrak, fruitu lehorrak,..... gehitzen zaizkie.
Bizkotxo plaka edo xafla	Bizkotxo arin orea, labeko erretilu batean egosi ondoren lortzen dugun kapa fineko plaka edo xafla. Normalean, pastelak, ijito-besoa edo bavaroisak egiteko erabiltzen da.
Bizkotxo-moldea	Bizkotxoak laberatzeko molde itxia.
Bizkotxoa bustitzeko jarabea	Ura, azukrea eta zaporea emango dioten osagaiak elkarrekin irakinez lortzen den infusioa eta bizkotxoak bustitzeko erabiltzen dena.
Bizkotxoa	Iparraldean “bizkotxa” esaten zaiona. Arrautza, azukrea eta irina harrotu eta egositako prestaketa gozoak dira. Bestelako lagungarri zaporetsuak gehitzea ere badago, eta bere horretan jan edo tarta eta pastelen oinarri moduan erabil liteke.
Blini-zartagina	Bliniak (puztutako krepe moduko taloak), prestatzeko zartagina.
Boilurra (Trufa)	Lurrazpiko perretxikoa. Oso zapore eta lurrin berezikoa.
Bola puntu ahula	Ura eta azukrea elkarrekin irekiten 115-118ºc edo 39ºb lortu arte eduki.
Bola puntua	Ura eta azukrea elkarrekin irakinez egosi 122-124ºc lortu arte.
Bonboi moldeak	Bonboiak prestatzeko moldeak.
Briotxe moldea	Briotxe ogia egiteko moldea.
Briotxea	Ogi opil gozoa, beste opil gozoek baino hidratazio gitxiagokoa.
Brotxa	Prestaketa desberdinak margotzeko tresna.
Brownie bizkotxoa	Txokolatezko eta intxaurrezko bizkotxo pisutsu eta likatsua.
Budin moldea	Budinak prestatzeko moldea.
Buelta bikoitza	Hostorea prestatzeko garaian, orea biltzeko modua. Ate bikoitzaren moduan tolestea, hau da, orearen erdi bakoitza bere baitan eta ondoren bi erdiak ere berdin.
Buelta sinplea	Hostorea prestatzeko garaian, orea biltzeko modua. Folio bat balitz bezala, hirutan, hau da, triptiko baten moduan tolestea.
Buñueloak, “Kauserak"	Ur, gatz, gurin, irin eta arrautzarekin eginiko orea, frijitu eta bete ondoren lortutako opiltxoa.
Burruntzaliak edo burruntzalitxoak	Likidoak, saldak eta saltsak biltzeko erabiltzen den tamaina desberdineko tresna.
Burruntzi mekanikoa	Oilaskoak haga batean sartu, eta mekanikoki buelta eman, eta era berean erretzen duen labea dugu.
Busti edo blaitu	Prestaketa bati likido bat gehitzea.
Cake	Ingelesezko hitza da eta pastela, bere adiera zabalean bezala, itzul dezakegu.
Chantilly krema	Tarta edo opil desberdinak betetzeko edo edertzeko erabiltzen den banilla zaporeko esne-gain krema harrotuari esaten zaio.
Coulisea	Saltsa bat da, gaur bereziki, fruitu mota desberdinekin egiten denari esaten zaio.
Crumble pastak	Pasta oso lehor bat da, bi behatzekin indar eginez desegiten dena.
Curry	Espezie ugariren nahasketa desberdinei esaten zaie currya.
Cydrayote kuia	Aingeru ilea prestatzeko erabiltzen den kuia mota.
Dadoa edo Paisana	Barazkia dadotan edo laukitan mozteari esaten zaio. Dado hauek 1 eta 2 cm inguruko karratuak izaten dira.
Desmoldatu	Prestaketa bat moldetik ateratzea.
Ebakitzeko makina	Osagaiak xafla finetan mozteko tresna elektrikoa.
Edertu edo apaindu	Plater edo prestaketa baten amaieran txukuntzea eta ikusgarriago bihurtzea.
Egosi	Ur irakinetan edo honen lurrinaren ondorioz, osagai bat kozinatzea.
Egoste puntua begiratu	Kozinatzen ari garen osagai bat egina dagoen edo ez egiaztatzea.
Ehunezko iragazkia	Gauzarik finenak iragazteko erabiltzen den tresna.
Emultsioa	Elementu likido desberdinen homogeneizazioaren bitartez saltsa bat loditu edo mamitzea.
Ensaimada	Opil gozoaren ore moduko batekin, balear uharteetan jatorria duen opilari esaten zaio. Gosari eta askaritan jateko ezaguna egin da. Gurinaz gain, errezeta honek txerri gantza darama.
Errege-opila	Opil gozoaren orearekin eta fruitu azukredunak edo lehorrak erabiliz egiten den opila, Errege Egunean jaten dena.
Erregosi	Su eztian denbora luzez osagai bat bere zukuan kozinatzea, kasu askotan aldez aurretik frijitu edo salteatu ondoren.
Erretilua	Ontzi zapala, normalean osagaiak zabaltzeko erabiltzen dena.
Esne frijitua	Azkenburuko gozo bat da, esnea, fekula eta azukrearekin loditu, bexamelaren dentsitatea eman, eta frijitzen dena.
Esne pasteurizatua	Esne gordinarekin antzekotasun handiena duena da, eta kozinatzeko egokiena. Kontsumitzeko epea, gehienez, 72 ordukoa izango da.
Espatula	Jakiak hondoari ez itsasteko eta mugitzeko erabiltzen den tresna.
Estali	Molde edo elikagai bat osagai bigun batekin edo batzuekin estaltzea edo igurztea.
Estalkia	Prestaketa bat edo molde bat tapatzeko erabiltzen denari esaten zaio.
Estameta, estameña edo artilekia	Zapi zuri estua, likido desberdinak iragazteko erabiltzen dena.
Esterilizatu	Prestaketa bat ontziratu eta prozesu termiko eta mekanikoak erabiliz kontserbatzeko erabiltzen den metodoari esaten zaio. Pasteurizatuan baino tenperatua termiko handiagoak aplikatzen zaizkio. Hilabete batzuetan kontserba daiteke.
Ezkatak kendu	Arrain bati ezkatak kentzea.
Ezkatak kentzekoa	Arrainei ezkatak kentzeko erabiltzen den tresna.
Fartsa edo betegaia	Betetzeko erabiltzen ditugun osagaiei esaten zaie fartsa.
Fekuladun natillak	Kanela edo banillarekin esneari zaporea emandakoan, arrautza gorringoa, findutako arto irin pittin bat eta azukrearekin nahastu.
Freskatu	Egositako osagai bat ur izotzetan edo ur hotzaren bitartez azkar hoztea.
Film papera edo plastiko gardena	Plastikozko paper xafla fin eta gardena, prestaketa desberdinak estaltzeko erabiltzen dena.
Flana	Budin gozoen eta esnekien atalean sartzen dugun azkenburuko gozoa.
Flora pasta	Tarten oinarriak egiteko gaileta dugu. Espainian du oinarri eta gurina erabili beharrean txerri gantza erabiltzen da. Hala ere, gaur egun, gurina ere erabiltzen da errezeta hau egiteko.
Foie-Gras	Ahate edo antzararen gibel koipetsua.
Fondanta	Gozogintzako estalki bat dugu. Ura eta azukre alderantzikatua erabiliz gozogintzan prestatzen dena. Fondanta Tarta, pastelak, pastak, betegaiak, karameluak egiteko erabil daitezke.
Frantxipan bizkotxoa	Bizkotxo honek mazapana ematen du; oso bizkotxo pisutsua dugu.
Frijigailua	Osagai desberdinak frijitzeko tresna. Gasarekin edo elektrizitatearekin funtziona dezake.
Frijitu	Oso bero dagoen koipe batean osagai bat kozinatzea.
Fruta azukreztatua	Jarabetan egositako fruta oso gozoak dira.
Fruta pulpa	Fruta pure iragazia.
Fruta saltsa edo coulisea	Fruta pure arinari esaten zaio; saltsa dentsitatea izaten du. Fruta, azukre eta urarekin egosten da, ongi irabiatu eta iragazi ondoren lortzen da.
Gainerre edo gratinatua	Labe batean azala edo gaina txigortzea edo gorritzea.
Galbahea	Irinak iragazteko tresna.
Galdarraztatu	Ur irakinetan egosaldi motz bat ematea.
Gantzutu	Koipe batekin erretilu edo molde bat igurtzi.
Garreztatu	Osagai bat su edo gar baten gainetik pasatzea.
Gastronorm	Sukaldeko makineria guztietarako prestatuta dauden ontzi eta erretilu desberdinak. Denak tamaina estandarrarekin, eta sukaldeko makinaria desberdinetan erabilgarriak izango direnak.
Gatz-pipertu	Gatz eta piper hautsarekin osagai edo prestaketa bat ontzea.
Gazitu	Osagai edo prestaketa bat gatzarekin ontzea.
Gelatina bainuak	Frutazko gelatinak edo gelatina gozoak. Hotzean ematen diren bainuak dira; zaporea eman eta prestaketa kontserbatzeko erabiltzen dira.
Gelatina hautsa	Hauts moduan saltzen den gelatina.
Gelatina orriak	Orri garden moduan saltzen den gelatina.
Genoar bizkotxoa	Tartan oinarriak egiteko erabiltzen den bizkotxo pisutsua da. Bizkotxo honi gurin urtua gehitzen zaio, irina nahastu ondoren.
Gianduja krema	Bonboien betegaia dugu, txokolate estalduraren %60 eta pralinearen %40 nahastuz.
Glukosa edo destrosa	Gozogintzako prestaketa batzuetan gozatzeko erabiltzen den azukre osagaia da. Jarabe lodi moduan, edo hautsean saltzen da.
Gomazko espatula edo mihia	Kazola, pertz eta ontzietatik osagai guztiak biltzeko mingain formako tresna.
Gorringo bainuak	Gozogintzako prestaketak estaltzeko bainua. Opilei eman eta pittin bat egosi egin behar izaten dira.
Gorringo krema	Gorringo eta azukre ugarirekin egiten den krema dugu. San Markos pastela egiteko, ijito-besoa, edo gozogintzako prestaketa ugaritarako.
Gozogintzako esne gaina	Koipe kopurua %30 eta %50 tartean duena, normalean %33 izaten da. Kozinatzeko eta harrotzeko erabiltzen da.
Gozogintzako espatula	Altzairuzko espatula edo tresna luzea. Gozogintzan kremak banatzeko edo tartak mugitzeko erabiltzen da.
Gozogintzako pieza biko moldeak	Tartak erraz desmoldatzeko erabiltzen diren moldeak.
Grilla	Aterik ez duen eta goitik bakarrik berotzen duen labea da. Gratinatzeko edo gainerretzeko erabiltzen da, jeneralean.
Guraizeak edo artaziak	Jakiak ebakitzeko tresna.
Gurin krema	Bereziki tartak estaltzeko eta mahukarekin edertzeko erabiltzen den krema edo estalkia.
Gurineztatu	Molde edo erretilu bat gurinez igurtzi.
Hagatxoak eta Hagaxkak	Arrautzak edo beste osagai desberdinak irabiatzeko erabiltzen den tresna. Altzairuzko haga, bertan osagai desberdinak iltzatzen direlarik, ondoren, labean, burruntzian, frijigailuan, plantxan edo parrilan kozinatzeko.
Hari ahul puntua	Ura eta azukrea elkarrekin irakin eta 110-112ºc edo 36-38ºb graduko almibar puntuari esaten zaio.
Hari puntua	Ura eta azukrea elkarrekin irakiten 104-105ºC edo 32-34ºBé graduan lortutako almibar puntuari esaten zaio.
Harrotu	Eskuz hagatxoaren bitartez eta aparatu batekin, zuringo, esne gain edo bestelako osagai likidoak astinduz, eraginez, airea sartu eta dentsitate handiagoa ematea.
Harrotzeko pertza	Gozogintzako prestaketak harrotzeko ontzia.
Hartzitu	Hartziduren eta legamien bitartez ore edo prestaketa bat, hartzitzea edo altxatzea.
Hartzitze-armairuak	Gozogintzako eta okintzako oreak hartzitzeko armairua.
Hautseztatu	Hauts edo xehaturiko espeziak, ongailuak, prestaketa bati gainetik botatzea.
Hezur erauzlea	Olibei hezurrak kentzeko gailua.
Hezurgabetu	Osagai bati dituen hezurrak kentzea.
Hezurgabetzeko, aiztoa, labana edo ganibet	Haragiari hezurrak kentzeko labana.
Hornigaiak edo lagungarriak	Plater batean osagai nagusiak alboan izaten dituen prestaketa txikiak. Platerari osotasun bat ematen diote.
Hostorea	Hostopilak,milorriak, pastelak eta opiltxo desberdinak egiteko erabiltzen den orea.
Hotz ganbera	Jakiak 1 eta 4ºC bitartean mantentzeko hozkailu armairu handia.
Hozkailua	Jakiak 1 eta 4ºC bitartean mantenduko dituen biltegia.
Hur edo arbendol pralinea	Karamelu alderantzikatu eta fruitu lehor pikortu eta pittin bat txigortuaz eginiko krema. Bestelako krema desberdinei gehitzeko, izozkiak burutzeko, bonboi betegaiak egiteko.....erabiltzen da.
Hustekoa edo bolak ateratzeko tresna	Patata, kuiatxoak, meloia… borobil formazko zatiak lortzeko aukera ematen digun tresna.
Hutsean ontziratzekoa	Jakiak kontserbatzeko hutsean ontziratuko dituen makina.
Igurtzi	Erretilu edo prestaketa baten azal edo gainean, elementu likido edo solido bat ematea.
Ilargi erditan	Porrua, azenarioa eta bestelako barazkiak, luzetara erditik moztu eta gero xerra finetan mozteari esaten zaio.
Ildaskatzailea	Limoien azala ildasken bidez apaintzeko tresna.
Iltzatu	Edozein osagairi iltze espezia sartzea.
Inbutua	Likido bat mutur estuko ontzi batera pasatzeko tresna.
Indar irina	Proteina edo gluten proportzio handia duen irinari esaten zaio.
Infragorrizko fokuak	Zerbitzatzeko platera, denbora laburrez bero mantentzeko erabiltzen den bero-sortzailea.
Infusioa	Elementu zaporetsu bat edo batzuekin egositako eta iragazitako likido lurrintsua.
Intxaur muskatu	Ongailu moduan erabiltzen den hazi bat da. Zapore gozo antzekoa du eta lurrin handikoa da.
Irabiagailu elektrikoa	Osagai desberdinak harrotzeko erabiltzen den gailua; elektrizitateak darabilen haga handi baten bitartez.
Irabiatu	Hagatxoaren edo sardexka baten laguntzaz, osagai likido bati eragitea edo astintzea, harrotu edo nahasteko helburuarekin.
Iragazki fina	Saltsa edo saldak iragazteko erabiltzen den metalezko sare fina.
Irin ahula	Proteina edo gluten proportzio txikia duen irinari esaten zaio.
Irin findua	Prozesu baten ondorioz, zahi eta germen gutxi duen irina da.
Irineztatu	Osagai bat irinetatik pasa edo irinarekin estaltzea.
Ispilutxo puntua	Ura eta azukrea elkarrekin irakiten 102ºC edo 28-30ºb lortu arte eduki.
Italiar merengea	Pastelen estalki gisa edo betegai moduan erabiltzen da. Zuringoa hari puntuan dagoen almibarrarekin harrotzen da.
Izerditu	Barazkiak sutan jarri eta lurrina botatzen hastea.
Izotz ganbera	Jakiak izozturik -18ºC tara mantentzeko plaka batzuekin eginiko armairu handia.
Izotz makina	Izotzak egiteko makina.
Izotz tartak	Bizkotxo eta izozkiekin eginiko tarta izoztuak.
Izotz bolak ateratzekoa	Izozkia bola formarekin ateratzeko tresna.
Izotz edaria	Sorbetearen antzeko prestaketak dira, baina ez dute sorbetearen dentsitatea izaten, baizik eta txikiagoa (8-10ºBé). Bestetik, ez dute inoiz, sorbetearen izozte mailarik ematen.
Izozkailua	Jakiak izozturik -18ºC tara mantentzeko gai den armairu txikia.
Izozki makina	Izozkiak egiteko erabiltzen den makina.
Izutzea	Irakiten dagoen ur edo salda bati ur hotzaren bitartez irakina moztea.
Jeleak edo Jaleak	Gelatinarekin trinkotutako edo mamitutako fruta zukua.
Jarabea	Ura, azukrea eta ongailuak elkarrekin egosita lortzen den infusioa.
Josteko orratzak	Hegaztiak lotzeko eta josteko erabiltzen diren orratz handiak.
Kafe disolbagarria	Kafe infusioa prestatu ondoren lehortutakoari esaten zaio. Elementu hezeetan disolbatu behar dena.
Kafe espresoa edo Italiarra	Presiopean prestatutako kafe kontzentratu moduan defini dezakegu.
Kafe koilarakada	Neurgailu solidoa 5g inguru izango duena, eta erdia, 2,5g inguru.
Kafe krema	Kafe zaporeko krema, pastel krema bati kafe kikara bat edo kafe-hauts disolbagarria gehituz prestatzen da. Tartak edo opilak betetzeko erabiltzen da.
Kakao hautsa	Gantzik gabeko kakao bahetu eta lehortua, hauts egina. Prestaketa ugaritan erabiltzen da, modu errazean txokolate zaporea emateko. Bizkotxoak, saltsak, infusioak....
Kandi azukrea edo azukre beltza	Kristalizatutako azukre iluna.
Karamelizatu	Molde, erretilu edo osagai bat karameluz estali.
Karamelu ilun puntua	Ura eta azukrea elkarrekin irakiten 140-155ºc lortu arte edukiz.
Karamelu krema	Gozogintzako krema bat dugu. Pastel kremari karamelua gehitu beharko zaio, prestaketa desberdinen betegai moduan erabiltzeko.
Karamelu gorri puntua	Ura eta azukrea elkarrekin irakiten eduki; batera egosi 128-135ºc lortu arte.
Katilua	Pertza baina txikiagoa, kantitate txikiak nahastu edo irabiatzeko erabiltzen den ontzia.
Katu mingaina	Pasta lehorrak dira, normalean, gorringoa baino zuringo gehiago izaten dutelako.
Kazoa	Kantitate txikiak, berotu edo egosteko erabiltzen den metalezko ontzia.
Kazola edo eltzea	Kozinatzeko erabiltzen den tamaina desberdineko ontzia. Multzo txiki ertainentzako prestaketak burutzeko ontzia.
Kazola zabala	Arraina saltsan kozinatzeko, barazkiak erregosteko, sueztitzeko edo salteatzeko erabiltzen den ontzia. Talde txikientzat arroza prestatzeko ere egokia.
Koilarakada txikia	Azkenburuko koilara. Neurgailu moduan erabiliz gero, 10g inguruko balioa izango du eta mukuru bete ezkero 15g inguru.
Kolpe erdiko aizto, labana edo ganibet	Pieza handiak eta hezur bigunak ebakitzeko aiztoa.
Kolpeko aizto, labana edo ganibet	Haragia hezur eta guzti ebakitzeko aiztoa.
Konbekzio labea	Haizagailu batek aire beroa mugituz darabilen labea.
Konfitatu	Koipez estalirik edo jarabez, osagai bat su oso baxuan kozinatzea.
Kozinatzeko esne-gaina edo esne-gain arina	Koipe kopurua %29 eta %12 tartean duena.
Krema frijitua	Gozogintzako azkenburukoa da. Pastelgintzako esne frijitu moduko bat da, desberdintasun bakarra da krema frijituaren oreak arrautza duela.
Krepeak egiteko zartagina	Oinarria lodiagoa eta alboak baxuagoak dituen zartagin berezia da. Krepeak egiteko erabiltzen da noski.
Krepeak	Jatorri frantsesa duen azkenburuko talo modukoa dugu. Galizian filloak deitzen direnak oso antzekoak dira.
Labeak	Beroaren ondorioz osagaiak erretzeko erabiltzen den armairua. Gasezkoa, elektrikoa, mistoa, haize berokoa , bero zuzenekoa....izan daiteke.
Labekatu	Gozogintzako edo bestelako prestaketa bat labean egin.
Labeko erretilua	Labera osagai eta prestaketa desberdinak sartzeko ontzia.
Labeko Gastronorm erretiluak	Altura desberdinetako labeko erretiluak. Gastronorm neurri estandarra dutenak. Labean erretzeko edo lurrunetan egosteko balio dutenak.
Labeko papera	Labean egositako prestaketak erretilura ez itsasteko erabiltzen den papera.
Lapiko elektrikoa	Gozogintzan krema desberdinak egiteko erabiltzen den ontzia dugu.
Laranja krema	Gozogintzako krema. Limoi kremaren oso antzekoa, baina laranja zukua erabiliz burutzen dena, fruta duten tartak edo tartaletak betetzeko erabiltzen da.
Larrutu	Animali bati larrua kentzea.
Lata irekigailua	Metalezko ontziak zabaltzeko gailua.
Lazoak	Hostore opiltxoak. Tira txirikordatu egosiak, lazo formarekin. Azukrearekin edo gabe.
Legamia freskoa	Okintzan hartzitzeko erabiltzen den osagaia.
Legamia hautsa edo legami kimikoa	Bereziki gozogintzan gasa sortzeko erabiltzen den hauts kimikoa.
Legamia lehorra	Okintzan hartzitzeko erabiltzen den legamia liofilizatua edo lehorra.
Lerro erdia edo Juliana erdia	Barazki mozketa bat da. 2,5 zentimetro inguruko lerro edo tira finetan barazki bat mozteko moduari esaten zaio.
Lerro zabala edo Chiffonade	Barazki mozketa bat da. Hostodun barazkiak lerro zabaletan mozteari esaten zaio.
Lerro edo Juliana	Barazki mozketa bat da. 5 zentimetro inguruko lerro edo tira oso finetan barazkiak mozteko moduari esaten zaio.
Limoi krema	Gozogintzako krema bat da. Fruta duten tartak, opil eta tartaletak betetzeko erabiltzen da.
Listari edo sukaldeko haria	Osagai desberdinak lotzeko sukaldean erabiltzen den ari gogorra.
Loditu	Prestaketa likido bati elementu desberdin bat edo batzuk gehituz dentsitatea handitzea.
Lotu	Hegazti, haragi edo bestelako prestaketa batek, itxura mantendu dezan edo puskatu ez dadin, listari edo soka batekin lotzea.
Lumatxa	Hegaztiek izaten dituzten luma txiki eta finak.
Lumatzea	Hegazti bati lumak kentzea.
Lurrezko kazola edo buztinezko kazola	Lurrez eginiko ontzia. Prestaketa zehatz batzuetarako erabiltzen da.
Lurrunetan egosteko kazola	Hermetikoki itxitako ontzia da. Barruan uraren lurruna presioz sartzen da; hartara, osagaia egosiz.
Lurrunetan egosteko labea	Lurrun beroa sortzen duen labea. Bertan osagai desberdinak egosteko aukera izango da.
Lurrunetarako Gastronorm erretiluak	Lurrunetan egostekoan erabiltzen diren erretilu zulatuak, Gastronorm tamaina estandarrekoak.
Luzatu edo zabaldu	Arrabolarekin ore bat luzatzea.
Lyongo krema	Gozogintzako krema bat da. Pasta krema gurin kremarekin nahastuta lortzen da.
Madalena bizkotxoa	Gosaritako gehien erabiltzen diren bizkotxoa. Bizkotxo pisutsua da.
Madalena moldea	Madalenak egiteko erabiltzen den paperezko moldea.
Mahai beroa	Baxera barruan bero mantentzeko edo zerbitzatutako plater, erretilu edo bestelako ontziak denbora batez bero mantentzeko armairua..
Mahuka muturra	Mahukaren amaieran jartzen dugun punta txikia. Krema, esne-gain edo ore desberdinei forma emateko.
Mahuka pastak	Pasta lehorrak dira, mahukarekin zabaltzen direnak labeko erretiluan.
Mahuka	Krema desberdinak zabaltzeko erabiltzen den tela edo plastikozko konoa. Honen irteeran mahuka muturra jarriko da; krema hori guk nahi dugun forman bertatik ateratzeko.
Maldon gatza	Arrain ezkaten moduko gatza da eta platerak amaitzeko eta edertzeko erabiltzen da bereziki. Ingalaterrako estuarioetan du jatorria.
Mandolina	Barazkiak forma berezi edo zehatzetan mozteko eskuko gailua.
Maneatu	Kontu handiarekin mugitu. Osagai edo saltsa desberdinekin entsalada desberdinak ondu.
Margotu	Pintzel edo eskuez, koipe, saltsa edo prestaketa likido baten geruza bat ematea.
Maria bainu elektrikoa	Maria bainu funtzioa egiten duen mahaia dugu. Iturri baten bitartez urez betetzen da eta hustubidea du. Elektrizitate edo gas bitartez ura berotzen du.
Maria bainua	Ur berotan sartzen den ontzia, bere barruan duen elementua berotzeko edo bero mantentzeko.
Marinatu	Osagai bat marinada batean denbora bat edukitzea.
Markatu	Plater baten prestaketa edo kozinatze faseetan aurrelan bat egitea betiere prestaketa amaitu gabe utziz.
Marmita ertaina	Haragi erregosi edo gisatuak talde ertainentzat prestatzeko ontzia.
Marmita finkoa	Mugitu ezin den lapiko handia,
Marmita	Kazola handia eta altua; kantitate handiak kozinatzeko erabiltzen den lapikoa. Normalean saldak edo egosketa handiak burutzeko.
Mascarpone gazta	Italian jatorria duen gazta krematsua.
Matxetea	Hezurrak ebakitzeko erabiltzen den labana handia.
Merengea	Zuringo eta azukrearekin egiten den gozogintzako krema edo estalkia.
Metalezko eskularru babeslea	Ebakitzeko makina elektriko edo labanarekin hezurgabetzeko garaian, eskuak babesteko eskularrua dugu.
Mikrouhin labea	Uhin elektromagnetikoen bitartez berotzen duen labea.
Milorri edo hostopila	Tradizionalki hostorearekin prestatu izan den pastela izan dugu. Hala ere, gaur egun, milorri geruza ugaritan egiten den prestaketa ugariri ere esaten zaio.
Mousseak, bavaroisak	Frantsesez "mousse"-k bitsa esan nahi du. Prestaketa gozo arinei esaten zaie. Bavaroisen kasuan normalean gelatina batekin egonkortzen direnak.
Mozkortu	Prestaketa bat likido zaporetsu batekin erruz busti.
Murriztu edo agortu	Likido bat sutan utzi, ura edo alkohola lurruntzeko.
Mutur kizkurra	Mahukaren muturrean jartzen den punta-kizkurra.
Mutur leuna	Mahukaren muturrean jartzen den punta-lisoa.
Muturtxoak	Mahukaren puntan, barruko krema edo orea guk nahi dugun tamaina edo forma ateratzeko erabiltzen dugun gailua.
Muturzorrotza edo puntazorrotza	Osagai desberdinak, zuritzeko, forma emateko eta mozteko erabiltzen dugun gabineta txiki eta puntaduna dugu.
Nahastura	Osagai desberdinen nahasketa.
Natilla finak	Natillak loditzeko gorringoa bakarrik (fekularik gabe) erabiltzen den prestaketa.
Neurgailuak	Osagai likidoak neurtzeko ontziak.
Ogi moldea	Ogi oreak laberatzeko moldea.
Ohe bat egin	Plater edo erretilu batean osagai desberdinekin oinarri bat egitea.
Ohola	Osagaik gainean jarri eta mozteko edo xehatzeko tresna.
Olo gailetak	Oloaren malutak erabiliz gero, oreari oso testura kurruskaria emango dio.
Olo malutak	Olo haziak dira egosi, lehortu eta prentsatuak. Hauetako asko gosaltzeko erabiltzen dira.
Ondu	Puntuan jartzea; gatza, piper-hautsa edo behar duen osagaia gehitzea.
Ongailua	Prestaketa bat puntuan jartzeko beharrezkoak diren osagaiak.
Ontzi elektrikoa	Gozogintzako prestaketa batzuk egiteko erabiltzen den ontzi elektrikoa.
Opil gozoa	Gozogintzako opilak dira. Gantz ugariko ogi-ore hartzitu eta gozo bezala definitu ditzakegu.
Oragailu elektrikoak	Beso baten laguntzaz, gozogintzako eta okintzako ore desberdinak landu eta oratzen dituen gailu elektrikoa.
Oratu	Eskuez edo makina mekaniko baten laguntzaz ore bat lantzea, osagaiak bateratuz.
Oratzea	Ore bat eskuekin lantzea.
Ore ebakigailua	Oreak forma zehatz batekin ebakitzeko tresna.
Ostra irekigailua	Ostrak zabaltzeko gailua.
Ozpin-olioa	Saltsa bat da, oinarrian ozpina eta olioa duena eta beste osagai ugarirekin nahas daitekeena. Entsaladak edo beste prestaketa ugari ontzeko edo maneatzeko erabiltzen da.
Paella-ontzia	Paellak egiteko erabiltzen den ontzi bereizgarria.
Palmera	Azukre eta hostorearekin eginiko palmera moduko opiltxoak.
Panettone opila	Jatorri italiarra duen ogi gozo eta oso harrotua. Pasak, fruitu azukreztatuak edo likoreak izan ditzake nahastuta.
Papurtu edo birrindu	Osagai bat puskatzea, zapaltzea, xehatu arte.
Parrillak	Ikatzaren bero zuzenaren bitartez, jakiak erretzeko erabiltzen da. Gaur egun gasezkoak edo elektrikoak ere izaten dira.
Pasta egostekoa	Pasta italiarra egosteko lurrean trinko dagoen ontzi handia. Urez betea dagoena eta saski bat duena barruan. Pasta egosteko denborak finkatuak ditu.
Pasta gurpila	Pastak edo pizzak mozteko erabiltzen den tresna.
Pasta lehorrak	Ore lehorrak eta gorputz handikoak izaten dira; arrabolarekin luzatu eta moztu daitezke.
Pastel erdi hotzak	Bi aldetatik irekiak diren moldetan egiten diren prestaketak ditugu.
Pastel krema	Tarta, opil edo prestaketa desberdinak betetzeko esneki krema oso tradizionala dugu.
Pastela	Gozoak diren prestaketa ugariri esaten zaio
Tarta	Ez dago batere argi tarta eta pastelaren arteko desberdintasuna. Ondorio batzuk
Pastelgintzako labea	Pastelgintzarako erabiltzen diren labe bereziak. Baxuak dira eta beroa, denean, berdin banatzea dute bereizgarri.
Pastelgintzako mahuka	Ore edo kremak bertan sartu eta banatu, zabaldu edo forma emateko tresna.
Perretxikoa	Hainbat prestaketa iragazteko garaian bultzatzeko erabiltzen den perretxiko formako tresna.
Pertz edo bola	Metalezko katilu handia; osagaiak nahasteko edo irabiatzeko erabiltzen da.
Plantxa	Jakiak erretzeko erabiltzen den metalezko xafla lodia. Gasezkoa edo elektrikoa izan daiteke.
Plantxako espatula	Plantxan erabiltzen den tresna motz, zabal eta gogorra osagaiak plantxan mugitzeko.
Pomada puntua	Gurin bigun urtu gabeak duen dentsitateari esaten zaio.
Presio eltzea	Egosaldi luzeak eskatzen duten prestaketak egiteko erabiltzen den kazola. Denboraren laurdenean edo herenean egosten dira osagaiak.
Prestatu	Osagai bat kozinatzeko behar dituen aurre-lanak burutzea.
Profiterolak	Txuz edo Choux orearekin eginiko opiltxo luzeak.
Puntazorrotza	Sukaldeko labana txikia, barazki desberdinak zuritu eta ebaketa delikatuak burutzeko.
Puntuan jarri	Prestaketa baten amaieran hau ontzea.
Puregailua	Barazkiak pure bihurtzeko tresna.
Sabarina	Arrautza kantitate handiagoa duen opil gozoa da.
Sable pasta	Sukaldaritzan pasta hau gazia erabil daiteke, bereziki tartaletak edo Quicheak egiteko; azken kasu horretan, gozogintzarako azukrearekin onduta erabiltzen da.
Sableaux bizkotxoa	Gurin eta almendra hautsarekin eginiko bizkotxo pisutsua.
Sacher bizkotxoa	Txokolate estalkiarekin egiten den bizkotxo errezeta da.
Saint Honoré krema	Gozogintzako krema bat dugu. Pastel kremari, merenge suitzarra batuta lortzen da.
Salteatu	Koipe pittin batekin su bizian osagai bat kozinatzea, kolorea emanez.
Sardea	Punta desberdinak dituen tresna; normalean, osagaiak mugitzeko eta xerratzeko erabiltzen dena.
Saretxoa	Gozogintzan prestaketak estaltzeko erabiltzen da.
Sautea	Prestaketak salteatzeko erabiltzen den altzairuzko kazola baxua.
Silikonazko azpikoa	Ore desberdinak itsatsi gabe laberatzeko, erretilu azpian jartzen dena. Labetik kanpo, karamelu batzuk zabaltzeko ere balio du. Pralinea egiteko adibidez.
Silikonazko moldeak	Silikonaz eginiko forma desberdineko moldeak. Oreak laberatzean, ez itsasteko, eta erraz soltatzeko balio dute.
Sobao bizkotxoa	Gurin ugariko opila da; bizkotxo txiki karratuak dira. Rona izan dezake.
Sorbete makina	Sorbeteak egiteko erabiltzen den makina.
Sorbetea	Almibar bat oinarri duen izozkia. Sorbetearen kasuan, oinarria almibar bat izango da, hau da ura eta azukre irakina. Kasu honetan, almibarra izozkiarena baino zerbait dentsoagoa erabiliko dugu. 18-22ºBé edo hari puntu ahulean.
Su baxua edo eztia	Berotasun maila apala.
Su bizia	Berotasun maila gorena.
Su erdia	Berotasun maila ertaina.
Sumendia osatu	Sumendi baten forma eman honen erdian osagai desberdinak jarriz. Normalean irinarekin egiten dugu.
Sueztitu	Su baxu ertainean, osagaiak koipearekin kozinatzea kolorea eman gabe.
Suflea, coulanta, muselina	Momentuan egosi eta jan behar den postre arin klasikoak ditugu.
Suitzar merengea	Kasu honetan, zuringoa azukre zuriarekin harrotzen da. Milorriak edo bizkotxoak betetzeko erabiltzen da.
Sukaldeko robota	Osagaiak xehatzeko, birrintzeko eta ore bihurtzeko erabiltzen den tresna elektrikoa.
Sutondoak	Su eta berotasun zuzena ematen duten sukaldeko makinariak.
Sutu	Prestaketa bati alkohola duen edari bat gehitu eta sua ematea.
Tajina	Marokoarrek erregosi edo gisatu desberdinak prestatzeko erabiltzen duten lurrezko ontzia.
Taloa	Irin mota desberdinekin, gatz eta urarekin egiten diren opil zapal egosiak. Ore baten mozketa zirkularra.
Tarta eraztuna edo uztaia	Tarta egiteko erabiltzen den molde irekia.
Tartak egiteko oinarrizko gaileta	Tarten oinarriak egiteko gaileta-pasta lehorra izaten da.
Tartaleta moldeak	Opil eta pastel gazi-gozo txikiak egiteko moldeak.
Tatin tarta	Frantziako sagar tarta ezagun bat dugu. Oinarrian hostorea izaten du.
Teila moldea	Bata besteari itsatsitako hodi-erdi moduko molde metalikoa da.
Teilak	Gozogintzako pasta xafla fin eta hauskor ondulatua. Normalean, almendra oinarri duen orea da.
Tipula aiztoa, labana edo ganibeta	Tipula eta barazki mozketa gehienak egiteko erabiltzen den labana.
Torradak edo ogi galdua	Jeneralean, bezperan sobratutako ogiak aprobetxatuz egiten den azkenburukoa.
Triangelua	Salda beroaz beteta dauden marmita handiak azkarrago hozteko azpialdean jartzen den triangelu formako oinarria.
Trufa gordin krema	Txokolatea eta esne-gaina oinarri dituen betegaia. Biak ongi batu eta hoztu ondoren, txokolate prestaketak betetzeko erabiltzen da.
Tulipak	Habia forma duten pastak; askotan, izozkiarekin betetzen dira.
Txaira edo zorrozgailua	Labana zorrozteko tresna.
Txigortu	Osagai edo prestaketa bati ohiko labean edo grill batean kolorea ematea.
Txinatar iragazkia	Saltsa, salda edo krema desberdinak iragazteko erabiltzen den altzairuzko kono formako tresna.
Txokolate bainuak	Txokolatea oinarri duten bainu edo estalkiak dira, gurinarekin, ur eta azukrearekin.... Txokolate tartak, pastak, opilak, trufak..... estaltzeko erabiltzen dira.
Txokolate fideoa	Fideo txiki formako txokolatea, normalean edertzeko erabiltzen dena.
Txokolate ganatxea edo trufak egosita	Txokolatearekin eginiko krema, betegai edo estalki moduan tartak edo pastelak egiteko erabiltzen dena.
Txokolate hautsa	Kakaoari gantz gehiena kendu, bahetu eta lehortu ondoren lortzen den hautsa dugu. Prestaketa ugaritan erraz nahastu eta txokolate ukitua eta zaporea emateko erabiltzen da bereziki. Bizkotxoak, saltsak, infusioak..
Txokolate krema	Pastel krema bati 40g txokolate estalki gehituz lortuko dugu. Prestaketa mota desberdinak betetzeko.
Txokolate txirbila	Txokolate estalki txirbil formakoa, tarta, pastel edo opilak edertzeko erabiltzen dena.
Txutxoa	Edo petit choux, Txuz orearekin eginiko opiltxo beteak.
Ukendu puntu edo pomada puntu	Gurina epeltasunaren ondorioz bigun egoteari esaten zaio.
Urdaiazpiko, aiztoa, labana edo ganibeta	Urdaiazpikoa xerratzeko labana luze eta malgua.
Urritu	Likido bat denboran irakin, murriztu dadin eta loditu edo zaporea har dezan.
Urtu	Osagai solido bat likido bihurtu.
Vol-au-venta edo Bolobana	Osagai gozo eta gazi desberdinekin betetzeko hostore opiltxoa dugu.
Xaflak	Elikagai baten xerra finak.
Xarlota-moldea	Xarlota edo Charlotteak egiteko moldeak.
Xehatu	Edo "Brounoise" berau dugu izen klasikoa. Barazkia xehatzeari esaten zaio. Mozketarik txikiena dugu, normalean sueztitu edo erregosteko erabiltzen da.
Xerratu	Osagai bat xerra finetan moztea.
Xerratzeko aiztoa, labana edo ganibet	Osagai desberdinak xerratzeko erabiltzen den labana luze eta malgua.
Xukadera	Barazkiak, pasta edo beste osagai batzuk garbitu edo egosi ondoren xukatzeko edo iragazteko erabiltzen den tresna.
Xukatu	Osagai bati soberako likido edo koipea kentzea.
Zapala	Arrain edo haragi xerrak kolpatuz zapaldu eta biguntzeko erabiltzen den tresna. Metal lodia eta pisutsua den pala zapala.
Zapaldu	Osagai bat finagoa bihurtzea, zapala edo aizto batekin kolpatuz.
Zarakarra	Azal gogorra egitea prestaketa bati.
Zartagin baskulagarria	Kantitate handietan kozinatzeko eltzea dugu. Finkoa da eta baskularra. Gisatuak, arrozak edo kantitate handiak frijitzeko erabiltzen da.
Zartagina	Frijitzeko salteatzeko, erregosteko edo sueztitzeko erabiltzen den ontzia.
Zatikatu	Osagai bat zati txikiagotan moztea.
Ziape, mustarda edo mostaza	Haziekin prestatzen den pasta bat da. Haziak, besteak beste, ozpin eta gatzarekin nahastuta egiten da. Haragiekin jateko, ozpin olioak prestatzeko, beste osagaiekin nahastuz ongailu ugari prestatzeko erabiltzen da, eta ondoren osagaia igurtzi egiten da.
Zitriko pasta	Zitrikoen zukua erabiliz, pasta hauek oso zapore berezia hartzen dute.
Zizka-mizkak	Janaldi baten aurretik, edo prestaketa txiki desberdinak elkarrekin zerbitzatzeari esaten zaio.
Zopa koilara	Elikagai likidoak jateko erabiltzen dugun tresna. Neurgailu posible bat, koilara bakoitzak 20-25g ditu.
Zukua	Osagai baten barneko hezetasuna, gatzak…
Zurigailua	Patata edo barazki desberdinak zuritzeko erabiltzen den tresna.
Zuritu	Ur hotzetatik abiatuta, irakinaldi labur bat ematea osagai bati.
Zuritzeko makina	Patata asko batera zuritzeko erabiltzen den makina elektrikoa dugu.
Zurrusta motza	Likido baten zurrusta 25 mililitrokoa.
Zurrusta luzea	Likido baten zurrusta 50 mililitrokoa.
Zurrusta	Likido baten zurrusta 25ml eta 50ml artekoa.