Euskaldunak Munduko Itsasoetan zehar XIV - XVI. mendeak
EUSKALDUNAK MUNDUKO ITSASOETAN ZEHAR. XVII - XVIII. MENDEAK
Euskal Herri Enblematikoa: Euskaldunak Munduko Itsasoetan zehar XIV - XVI. mendeak
José Ignacio Telletxea
Aurkibidea
- 1.1.: Itsasertzeko herri bat
- 1.7.: Kontatu gabeko historiak
- 2.1.: Itsas eremuko historiak
- 2.2.: XV. mendea
- 2.3.: Amerika
- 2.4.: XVI. mendea
- 2.5.: Elkano
- 2.6.: Urdaneta
Argitaldariaren oharra
Itsasoko historiari buruzko sail txiki honek J. I. Telletxearen lanak berreskuratzen ditu, lehen ITSASOA. El mar de Euskalerria. La naturaleza, el hombre y su historia (1984-89) bilduman argitaratu zirenak. Itsasbideetan gertatuak dira gure historiako gertakizunik garrantzizkoenak. Badira itsasoko jarduera haiekin zerikusia duten sare ekonomikoaz gain, eremu horietako erabilerak eta ordenamenduak, historia ez ezik beren oraina ere badutenak. Horregatik itsasoko eremuen pertzepzioa sustatzea da haien xedea, hau da, gizakiaren presentzia, bere jarduera ekonomikoa eta soziala eta haren historia osoa sartzea. Bestalde, itsasoko eremu horren hausnarketari kultur ikuspegi hertsiago bat erantsi diogu, izan ere, jarduera horien dimentsio estetikoa, adiera eta sinbolismoa hartu dira kontuan. Berrargitalpen honetan aldaketa batzuk sartu ditugu, beste banaketa bat, beste azpititulu batzuk eta guztiz berritutako irudien multzoa: metagarri izatea nahi genuena, kasu askotan ikonografia mailan ahaidetasuna eta tradizioa agerian jartzen lagunduko baitu. Ez ditugu gutxietsi gure pertsonaia historikoen unibertsaltasuna azpimarratzen duten ekarpen filatelikoak. Oroitzapen mailan duten balioagatik Pablo Tillac marrazkilari bikainak itsasoaz nahiz marinelez egindako lan ikonografiko hautatu dugu. Gregorio Hombrados Oñatibia da ikuspegi berdina duelako sartu dugun beste marrazkilari bat, bere marrazkiek herstura nabarmena izan arren, molde espresionista argiko eszenak eskaintzen ditu, argi-ilunezko kontrastez jantziak.
Aipamen grafikoak. Kredituak eta eskerrak
Liburuki honetako testuak gure argitalpen-fondoko honako bildumetako artikulu-zatiez berrantolatu dira:
«Itsasoa. El mar de Euskalerria. La naturaleza, el hombre y su historia»
Testuen egokitzapena erredakzioaren erantzukizuna da.
Irudiak ere aipatzen dugun lanetik hartuak dira, jatorria bereziki aipatzen dugun irudi hauek izan ezik.
Ilustrazio batzuen jatorria zein den ez dugu lortzerik izan.
AUDACIA Y HEROISMO DE LOS DECUBRIMIENTOS MODERNOS (DE COLÓN AL SIGLO XX). Francisco Payarols. Edit. Labor, S.A., 104 b-c, 115 a-c, 166 c-d-e.
Civitates Orbis Terrarum, 34 c, 44 a, 45 a, 46 a-c,
49 a, 50 a, 51 b, 52 a, 53 b, 54, 55, 60, 61 b, 62 a, 64, 65, 66 b, 67 a-c, 68 a‑b,116 a.
CORSAIRES. Basques et bayonnais de XV au XIX siècle. Pierre Rectoran. Edit. E. Plumon, Bayonne, 1946. 28 e, 29, 81 b, 126 c-f, 130, 131, 134, 135, 167, 179 b.
DICCIONARIO MARÍTIMO ILUSTRADO. I. Garmendia Berasategui. Biblioteca de la Gran Enciclopedia Vasca, 80, 126 b-d-e-g.
EL BUQUE EN LA ARMADA ESPAÑOLA. Edit.: Silex
EL OCEANO PACÍFICO. NAVEGANTES ESPAÑOLES DEL SIGLO XVI. Carlos Prieto. Alianza Editorial, 168 b, 169 a-b, 178 b, 205.
GLORIAS ESPAÑOLAS. TOMO III. Carlos Mendoza. Establecimiento Tipolitográfico Editorial Ramón Molinas. Barcelona (circa 1920). 30 c‑b, 92 c, 94 b, 106, 107.
G. Hombrados Oñativia, 10 b, 30 a-d, 75 b, 81 a, 81 c, 127 a, 201 f, 202 b-d,
HISTOIRE DE LA MARINE. Edit. par L’illustration
HISTORIA DE LA NAVEGACIÓN. Javier de Juan y Peñalosa Santiago Fernández-Giménez. Ediciones Urbión
HISTORIA GENERAL DE ESPAÑA Y AMÉRICA. Tomo VII. Edit. Rialp, 114 a-b-c-d-f, 128 c, 204 a-b.
HISTORIA UNIVERSAL DE LAS EXPLORACIONES II - III.
Edit. Espasa-Calpe, 114 e, 115 d, 116b, 139 c.
LOS INTRÉPIDOS Aventura y triunfo de los grandes exploradores. Selecciones del Reader’s Digest, 168 a.
LOS VASCOS EN EL MAR. Carlos Claveria. Edit. Aramburu.
PABLO TILLAC. Claude Dendaleche. Edit. Elkarlanean, 28 a-b-c-d.
Sert. San Telmo museoa/Museo de San Telmo. Donostia-San Sebastián, 32, 33.
2009ko irailaren 29an
Mikel Deunaren egunean
burutu zen liburu honen argitalpena.